Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

το δημοφιλέστερο των πτηνών, με το ασυναγώνιστο κελάηδημα. Κατέχει ξεχωριστή θέση στα δημοτικά μας τραγούδια. Επειδή η φωνή του θεωρείται εξαιρετικά παθητική, η ελληνική Μούσα (εκτός από τις διάφορες παρομοιώσεις προς το τραγούδισμα καλλίφωνων ανδρών και γυναικών) το χρησιμοποίησε πολύ συχνά για να θρηνήσει τις ατυχίες και τις περιπέτειες του Έθνους:

"Τ' αηδόνια της Ανατολής και τα πουλιά της Δύσης
κλαίγουν αργά, κλαίγουν ταχειά, κλαίγουν το μεσημέρι ...
Αηδόνια μη λαλήσετε, μόνο να βουβαθήτε
και σεις οι μαύροι τσάμηδες στα μαύρα να ντυθήτε.
Κρυφά το λένε τα πουλιά, κρυφά το λεν τ' αηδόνια,
κρυφά το λέει ο γούμενος απο την αγία Λαύρα.
Πουλάκια κι' αηδονάκια μου το Μάη να μη λαλήστε
κι' αν ίσως και λαλήσετε στο σπίτι μου μη ' ρθήτε.
Θάλασσα όρη και βουνά κλάψετε το καημό μου
κλάψε και συ αηδόνι μου τον αποχωρισμό μου...