Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

πνευματικός και καλλιτεχνικός Σύλλογος που ιδρύθηκε το 1901 από τον Περικλή Μαλαγαρδή (που ήταν τότε ειρηνοδίκης στις Αρχάνες) και ορισμένους φιλοπρόοδους φίλους του (ως επί το πλείστον γιατρούς και δικαστικούς). Προηγουμένως (Ιούλιος 1900) είχε συσταθεί από τα ίδια πρόσωπα ο "Όμιλος των Αθανάτων", με βασικά μέλη (εκτός του Μαλαγαρδή) τους:Ν. Χριστινίδη, Εμμ. Ιδομενέως, Γ. Παστρικάκη, Ν. Βογιατζάκη, Α. Καστελλάκη και Ν.Ι. Μεταξά. Ο `Ομιλος-παρέα εξελίχθηκε σε οργανωμένο Σύλλογο, ο οποίος, μεταξύ άλλων, ίδρυσε νυχτερινές σχολές στις οποίες τα μέλη του δίδασκαν δωρεάν ανάγνωση, γραφή και στοιχεία μουσικής (σε αγρότες ώς 40 ετών) επιδρώντας ευεργετικά στο πολιτισμικό επίπεδο της τουρκοκρατούμενης περιοχής τους. Ήταν τέτοια η απήχηση της "Αναγέννησης", ώστε όταν στις 3.5.1902 γιορτάστηκε περίλαμπρα η 1η επέτειος της ίδρυσής της (με επικεφαλής τη Μουσική της "Φιλοπτώχου"του Ηρακλείου υπό τον Μπονιβέντο και παρόντα πολλά επίλεκτα μέλη της μουσουλμανικής κοινότητας της Κρήτης), ο Τούρκος δικηγόρος Φαζήλ Ρουκουνάκης στη θερμή του προσφώνηση και "[εν τ~?η ρύμ?η το~υ λόγου του" ζητωκραύγασε υπέρ της Ενώσεως!!... Η "Αναγέννησις Αρχανών"υπήρξε το "προοίμιο"του "Απόλλωνα"Ηρακλείου (βλ. λήμμα).