Skip to main content.

Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

Αναστάσιμα

με αυτή την ονομασία εννοούνται όλα τα τροπάρια και οι κανόνες της Κυριακής, που περιέχονται στην Οκτώηχο και αναφέρονται στην Ανάσταση (άλλωστε και η ίδια η Οκτώηχος, περιέχοντας την Ακολουθία που ψάλλεται όλες τις Κυριακές του χρόνου, καλείται και Αναστάσιμος Ακολουθία). Εννοούνται επίσης όλα τα τροπάρια και οι κανόνες που βρίσκονται στα υπόλοιπα λειτουργικά βιβλία, αρκεί το περιεχόμενο τους  να αναφέρεται στην Ανάσταση. (`Ετσι έχουμε αναστάσιμο απολυτίκιο, αναστάσιμο δοξαστικό, αναστάσιμον κανόνα, κ.λπ.). Ειδικότερα, στιχηρά αναστάσιμα καλούνται τα 3 ή 4 τροπάρια που ψάλλονται πρώτα (από την Παρακλητική) στον μεγάλο Εσπερινό κάθε Σαββάτου (και άλλα 4 που ψάλλονται στους αίνους κάθε Κυριακής). Επομένως, μόνο κατά τα Ψυχοσάββατα και τη Μεγάλη Σαρακοστή δεν ψάλλονται Αναστάσιμα. Ως προς τους ποιητές τους, είναι οι περισσότεροι άγνωστοι (όπως άγνωστα είναι και όλα τα ιστορικά στοιχεία τόσο της ποιητικής σύνθεσης όσο και της μελοποίησής τους). Εξυπακούεται ότι τα περισσότερα είναι αρχαιότατα και δημιουργήθηκαν από μεγάλους μελωδούς, κάτι που άλλωστε είναι αυταπόδεικτο... Τέλος, από πολλούς και έγκυρους βυζαντινολόγους υποστηρίζεται ότι το αρχαιότερο των Αναστάσιμων είναι το πασίγνωστο "Χριστ`ος [ανέστη [εκ νεκρ~ων, θανάτ?ω θάνατον πατήσας κα`ι το~ις [εν το~ις μνήμασι ζω`ην χαρισάμενος", που ψάλλεται και σαν δημοτικό τραγούδι σε πανηγύρια και τελετές.

,





Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
Λήμμα: