Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

(3ος/4ος αι. μ.Χ.;)· μουσικός θεωρητικός της εποχής του Κωνσταντίνου· έζησε μετά τον $Πτολεμαίο*Πτολεμαίος| (2ος αι. μ.Χ.) και πιθανόν τον τρίτο ή τέταρτο αιώνα. Τίποτε δεν είναι γνωστό για τη ζωή του. Είναι γνωστός για το βιβλίο του Εισαγωγή Τέχνης Μουσικής. Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1623 με λατινική μετάφραση από τον Fed. Morellus, που ονομάζει τον Βακχείο "ιατρό-μαθηματικό", συγχέοντάς τον, πιθανόν, με τον συνώνυμό του από την Τανάγρα (3ος αι. μ.Χ.) εκδότη και σχολιαστή των έργων του Ιπποκράτη. Ο τίτλος της σπάνιας αυτής έκδοσης είναι ο ακόλουθος: BACCHII SENIORIS, iatromathematici, Εισαγωγή sive Introductio Methodica ad Musicam per Dialogismum, Lutetiae [Παρίσι] 1623, σσ. 24, σχ. 8ο. Τον ίδιο χρόνο (1623), το ίδιο ελληνικό κείμενο δημοσιεύτηκε από τον Marine Mersenne στα Παραλειπόμενα (Paralipomena) των Quaestiones Celeberrimae in Genesim (Lutetiae Parisiorum, 1623, σχ. 4ο, σσ. 1887-1891)· στην έκδοση αυτή περιλαμβάνεται και η λατινική μετάφραση του Fed. Morellus. Η Εισαγωγή του Βακχείου εκδόθηκε αργότερα με λατινική μετάφραση από τον Μάρκο Meibom (Marcus Meibomius, Antiquae musicae auctores septem, graece et latine, Amsterdam 1652, I, vi, σσ. 1-25). To ελληνικό κείμενο εμφανίζεται επίσης στην έκδοση του C. ν. Jan, Musici scriptores Graeci, Λιψία 1895, Τ., VI, σσ. 292-316. Μια γαλλική μετάφραση, με βάση το κείμενο του Meibom, δημοσιεύτηκε με σχόλια από τον Ch. Em. Ruelle, Collection des auteurs grecs relatifs a la musique, V: ("Alypius, Gaudence et Bacchius l'Ancien"), Παρίσι 1895, σσ. 103-140. Η Εισαγωγή είναι γραμμένη σε διαλογική μορφή και ακολουθεί κυρίως την Αριστοξενική Σχολή (βλ. $Αριστόξενος*)· σε αυτήν ο Βακχείος εξετάζει λεπτομερώς τα στοιχεία της μουσικής. Ο Fr. Bellermann στην έκδοσή του του Ανώνυμου (Anonymi scriptio de musica, Βερολίνο 1841) περιλαμβάνει επίσης (σσ. 101-108) μιαν άλλη Εισαγωγή Τέχνης Μουσικής του Βακχείου, με τίτλο Bacchii Senioris, Introductio artis musicae· το κείμενο αυτό είναι ολότελα διαφορετικό από το κείμενο όλων των άλλων εκδόσεων: είναι πιο σύντομο, δεν έχει διαλογική μορφή και ασχολείται κυρίως με την $αρμονία*. Ο Bellermann λέει ότι το πήρε από πέντε άλλους κώδικες, δύο της Νεάπολης (262, 259) και τρεις του Παρισιού (2458, 2460; 2532). Μερικοί μελετητές αποδίδουν αυτό το κείμενο όχι στον Βακχείο, αλλά σε κάποιον Διονύσιο. Το ίδιο κείμενο της έκδοσης του Bellermann δημοσιεύτηκε και από τον Α. J. H. Vincent (Notices sur divers manuscripts grecs relatifs a la musique, Παρίσι 1847, σ. 64 κ.ε.). Βλ. C. ν. Jan, "Bakcheios Geron", Pauly RE ΙΙΙ, στήλ. 2790-2792.