Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

(Μαριανούπολη Ρωσίας 1875 - Αθήνα 1924):εκλεκτός συνθέτης και πιανίστας, γιος του γνωστού Μυκονιάτη διηγηματογράφου Παν. Αξιώτη (επίσης πατέρας της γνωστής ποιήτριας Μέλπως Αξιώτη και του αρχιτέκτονα Παναγιώτη Αξιώτη) Υπήρξε επίσης από τους πρωτοπόρους της "αγωνιστικής"κριτικής στην Ελλάδα, μιας κριτικής που τον "εφοδίασε"με μύριους εχθρούς κι έτσι ίσως αυτή  να ευθύνεται σε ικανό βαθμό για την άδικη καλλιτεχνική λήθη που τον σκεπάζει... Εγκαταστάθηκε οικογενειακά στην Αθήνα το 1887 και άρχισε μουσική στο Ωδείο Αθηνών. Επίσης σπούδασε επί 3ετία στη Νομική Σχολή του Παν/μίου Αθηνών, αλλά η αγάπη του προς τη μουσική τον έστρεψε οριστικά στη συστηματική διακονία της. Το 1895 πήγε στη Νεάπολη, όπου επί 6ετία μελέτησε με τον Πάολο Σεράο. Απεφοίτησε του Ωδείου San Pietro a Majella με εύφημη μνεία και επέστρεψε στην Αθήνα το 1901. Λίγο αργότερα συνέστησε το Ωδείο Πειραιώς, του οποίου και υπήρξε ο πρώτος άμισθος διευθυντής (περίοδος 1903-1905), ενώ ταυτόχρονα (1903) ίδρυσε (με τον Γ. Λαμπελέτ) την "Κριτική", καλλιτεχνικό περιοδικό που επέκρινε με ασυνήθιστη βιαιότητα την πολιτεία του Γ. Νάζου στο Ωδείο Αθηνών και που ως ειδικό έντυπο σημείωσε σταθμό  στην τότε καλλιτεχνική κίνηση της πρωτεύουσας. Την ίδια περίπου εποχή έγραψε το βιβλίο "Από την ιστορίαν εις τα πράγματα", στο οποίο (κατά τον Δ. Λαυράγκα) "μετ`α διαυγο~υς [ορθοκρισίας [εξέθετε τ`ας [αντιλήψεις του ]ως πρ`ος τ`ο καλύτερον σύστημα μουσικ~ης [αγωγ`~ης κα`ι τ`ην [ανύψωσιν τ~ης Τέχνης [εν ] Ελλάδι". Δυστυχώς, αυτά τα δημοσιεύματα (και ποικίλοι οικογενειακοί περισπασμοί) συνέτειναν στο να απογοητευθεί πλήρως, να αποφύγει κάθε περαιτέρω ανάμίξη στην καλλιτεχνική κίνηση και να αποσυρθεί αργότερα στη Μύκονο. Επεσκεπτόταν σπάνια την Αθήνα. Σε μια από αυτές τις επισκέψεις, αρρώστησε αιφνίδια και πέθανε στις 16.5.1924. Στο μεταξύ, το τραγούδι του "Το όνειρο"είχε βραβευθεί τόσο στον Γ' Αβερώφειο Μουσικό Διαγωνισμό (Μάιος 1917) όσο και στον 3ο  διαγωνισμό του Ωδείου Αθηνών και τα έργα του "Δειλινό"και "Στο χορό"είχαν εκτελεστεί από τη Συμφωνική του Ελληνικού Ωδείου, αντίστοιχα το 1923 (μαέστρος ο Δ.Λαυράγκας) και το 1924. ΑΦΑΙΡΕΙΤΑΙ ΠΡΟΤΑΣΗ. Ως προς την εργογραφία του, ο ειδικά ασχολούμενος Γ. Λεωτσάκος αναφέρει τα εξής (Εγκυκλοπαίδεια "Πάπυρος, Λαρούς, Μπριτάνικα"):"Κανένα έργο του δεν εκδόθηκε ποτέ. Εκτός από τα τραγούδια του, που βρίσκονται σε ιδιωτικά χέρια, τα άλλα έργα, αχρονολόγητα (;) φέρονται ως κατατεθειμένα στη βιβλιοθήκη του Ωδείου Αθηνών, που όμως ως το 1979 δεν είχε αναταξινομηθεί μετά τη μεταφορά του στο νέο κτίριο. Εκεί ως τώρα βρέθηκε μόνο το υλικό ορχήστρας του "Πρελούντιο και Φούγκα"(Φάκελος 403, αρ. μητρ. 2.207). α) Για ορχήστρα:-"Πρελούντιο και Φούγκα"/ "Λυρικό Ιντερμέτζο"/ "Δειλινό"/ "Ενώ χιονίζει"/ "Σαν παιχνίδι"/ Τριλογία:Συμφωνικές Εντυπώσεις α) "Στο βουνό", β) "Στον κάμπο", γ) "Στο χορό"-Σουίτα, για ορχήστρα εγχόρδων. β) Μουσική δωματίου:"Φούγκα", για κουαρτ. εγχ. γ) Τραγούδια για φωνή και πιάνο:12 τραγούδια σε στίχους Μ. Μαλακάση (1905-1906;):- "Αυγή"(αρ.1) / "Στην αμμουδιά"ή "Νοσταλγία"(αρ. 4 αρ. 11) / "Η Σερενάτα του θλιμμένου διαβάτη"(αρ. 5) / "Το φεγγάρι"(αρ. 6) / "Μέσα στα δάση"(αρ. 7, χρονολ. Μύκονος 4. IV 1906) / "Εικόνα"(αρ. 8) / "Πού τάχα σας απάντησα"(αρ. VIII, χρονολ. 30/12. ΙΙΙ. 1905) / "Λύσε τα ολόχρυσα μαλλιά"(αρ. 11) / "Όνειρο"(αρ. 14) / "Κρυμμένο στα ψηλά δέντρα"(αρ. 15) / "Τραγουδάκι"/ "Ω χεράκι αχνόπλαστο". Οι αριθμήσεις, σε παρένθεση, του συνθέτη υπαινίσσονται τη σύνθεση και άλλων, χαμένων καθώς και δύο απόπειρες (αραβικοί και λατινικοί αριθμοί) ταξινόμησής τους σε κύκλο. 3 τραγούδια σε ιταλικούς στίχους Α. Fogazzaro:Novissima verba (Εντελώς καινούργιος λόγος) / Ultima rosa (Τελευταίο ρόδο) / La rondine degli scogli (Το χελιδόνι των βράχων). 2 τραγούδια σε γαλλικούς στίχους Jean Richepin:- Chimere ("Χίμαιρα", αφιερωμένη στον Σπ. Σαμάρα χρονολ. Μύκονος 23.ΙΙΙ.1909) / Te souvient-tu (sic!) du premier baiser ("Θυμάσαι το πρώτο φιλί"). 2 τραγούδια ανεξάρτητα:-Ho pianto ("Έκλαψα", στίχοι Χάινε, ιταλ. μεταφρ.) / "Εξομολόγηση"(στίχοι;χρονολ. Μύκονος 6/19. ΙΙΙ. 1905). Η "Εξομολόγηση"και το "Μέσα στα δάση"τραγουδήθηκαν, ίσως αντίστοιχα από τους Γιάννη Αγγελόπουλο και ?ρτεμη Κυπαρίσση, που τα ονόματά τους σημειώνονται στα χειρόγραφα". Και συνεχίζει ο Γ. Λεωτσάκος:"Από τα προσιτά στον μελετητή έργα του, το "Πρελούντιο"και "Φούγκα"χαρακτηρίζει αξιοπρόσεκτη ενορχήστρωση και ενδιαφέρον αρμονικό αισθητήριο (πινελιές χρωματικού ύφους, τάσεις τροπής σε απομακρυσμένες τονικότητες). Τα τραγούδια του, αν θεωρήσουμε ενδεικτική την περίοδο 1905-1909 που οριοθετούν τα 4 μόνο χρονολογημένα με το ωραίο γράψιμό τους για τη φωνή, τον πηγαίο λυρισμό και τις ενδιαφέρουσες αρμονίες τους (αισθητά πιο προχωρημένες από των Επτανήσιων συνθετών) είναι από τα πιο ενδιαφέροντα της νεοελληνικής μουσικής πριν από τα περισσότερα αριστουργήματα των Καλομοίρη και Ριάδη. Το ίδιο ενδιαφέρουσα είναι και η θητεία του στην κριτική..."(το άρθρο του εκλεκτού μουσικολόγου συνεχίζει με εξαιρετικά ενδιαφέροντα σχετικά στοιχεία, που δυστυχώς ο χώρος δεν μας επιτρέπει να παραθέσουμε, αλλά παρακινούμε τον αναγνώστη να ανατρέξει σ' αυτά). Τέλος η ΚΟΑ έχει εκτελέσει τα εξής έργα του Αξιώτη (όλα σε διεύθυνση Θ. Βαβαγιάννη):"Το Δειλινό"(16.2.1945 και 14.7.1947), "Ο Κάμπος"(1.12.1946, Α' εκτέλεση), "Λυρικό Ιντερμέτζο"(9.11.1947, Α' εκτέλεση), "Σουίτα εγχόρδων"(30.8.1948, Α' εκτέλεση).