Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

(Κασαμπό Σμύρνης 1900 - Αθήνα 1970):Μικρασιάτης τραγουδιστής και κατόπιν, ρεμπέτης. Μετά την Καταστροφή του 1922 βγήκε αντάρτης στα βουνά της πατρίδας του. `Ηρθε στην Αθήνα το 1923 και δούλευε σε δουλειές "του ποδαριού". Το 1924 αποφάσισε να μάθει σαντούρι. Διάβαζε 20 ώρες την ημέρα με την καθοδήγηση του Βαγγέλη Σαλάβαρη και ήδη από το τέλος του 1924 πρωτανέβηκε στο πάλκο ως τραγουδιστής και μουσικός. Από τότε και ώς το θάνατό του δεν εγκατέλειψε το πάλκο ούτε στιγμή. Το 1930 άφησε το σαντούρι και πήρε την κιθάρα. Μόνος του έμαθε ανάγνωση, γραφή και μουσική γραφή. Προς το τέλος της ζωής του άνοιξε στο Χαλάνδρι και κατάστημα πώλησης ωδικών πτηνών, (που σύντομα μεταβλήθηκε σε Ωδείο λαϊκής μουσικής). Έκανε παρέα με τον Δημήτρη Μαγνήσαλη και έπαιζαν μαζί στις ταβέρνες μαζεύοντας φιλοδωρήματα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το ότι πάντοτε ήταν άψογα ντυμένος. Όλα του τα τραγούδια έχουν δικούς του στίχους και τα τραγούδησε σε δίσκους ο ίδιος. Να σημειώσουμε ότι στο μικρασιάτικο τραγούδι ήταν ασυναγώνιστος. Από την "Ρεμπέτικη Ανθολογία"του Τάσου Σχορέλη ερανιζόμαστε μερικούς τίτλους τραγουδιών του Ατραϊδη:"Αλεξάνδρεια", "Απ' έν' αμπέλι πέρασα", "Βαριά είναι τα ξένα", "`Εγιν' αλανιάρης", "Είσαι της καρδιάς μου τ' αγόρι", "Έτσι το θέλ' η τύχη μου", "Ζέμζεμ μανές", "Ζωντοχήρα", "Η μικρή τσιγγάνα", "Θα κλειστώ στον εαυτό μου"(στίχοι Ν. Χάρου), "Θα πιάσω φιλενάδα"(στ. Ν. Χάρου), "Μανές ραστ μαχούρ"("Φωτιά θα βάλω μόνος μου"), "Μένα με λένε Κωσταντή", "Μόνον η μάνα σε πονεί", "Ο γιατρός χτυπάει την πόρτα"(σε συνεργασία με τον Γ. Μητσάκη), "`Ολα σου τα χάδια ήταν ψέμα", "Τί είν' αυτό που μου ζητάς", "`Ολη η γη είναι δική μου"(στ. Ελ. Τζάντζου), "`Οσα έχω θα τα φάμε", "Ο φθισικός", "Ο χάρος είναι ο γιατρός", "Σαμπάχ μανές", "Το καλό κορίτσι". Επίσης, «Τα έρημα τα ξένα» (1946), "Δεν σε ρώτησα ποια είσαι", κ.λπ. Πρόσφατα (τέλη του 1996) κυκλοφόρησε το διπλό CD «Ο Θανάσης Μωραϊτης τραγουδά ανέκδοτα λαϊκά τραγούδια του Δημήτρη Ατραϊδη» σε επιμέλεια Μάρκου Δραγούμη (περιέχει αξιόλογο ένθετο με πολλά εργοβιογραφικά στοιχεία) και ενορχήστρωση Γιάννη Ιωάννου. ΔΕΣ «ΔΙΦΩΝΟ» αρ. 42, σελ. 56.