αυλητής ο "αυλών", αυτός που παίζει τον αυλό, αυτός που έχει για επάγγελμα το παίξιμο του αυλού. Στην αρχαία Ελλάδα οι επαγγελματίες αυλητές ήταν συνήθως Ασιάτες δούλοι. Τους χρησιμοποιούσαν σε διάφορες περιστάσεις που απαιτούσαν συνοδεία αυλού:τις θυσίες και τις σπονδές ("σπονδε~ια α[υλήματα"), τις επικήδείες τελετές ("[επικήδεια"και "[επιτύμβια α[υλήματα"), αλλά και στις γαμήλίες γιορτές.`Επαιζαν επίσης στα συμπόσια, συνοδεύοντας το άσμα και τον επακόλουθο χορό (κώμο). Τότε χρησιμοποιούσαν συνήθως αυλητρίδες. Αυλητές χρησιμοποιούσαν για να ενθαρρύνουν και να ρυθμίζουν τις κινήσεις των κωπηλατών (τριηραύλαι). Για παρόμοιο σκοπό τους χρησιμοποιούσαν και σε άλλες επίπονες εργασίες (όπως, στον επιλήνιο) καθώς και στις παλαίστρες. Bαθμηδόν o αυλητής εξελίχθηκε σε αληθινό καλλιτέχνη και ήδη από τον 6ο π.Χ. αι. αγωνιζόταν στα Πύθια (πυθαύλης) και σε άλλους σπουδαίους αγώνες. `Επαιζε επίσης στο διθύραμβο (χοραύλης) και σε κάθε γενικά "θυμελική"εκδήλωση. Για να τονίζει δε το ρυθμό του, στερέωνε στο υπόδημά του μια διπλή σόλα (το κρουπέζιον) που ηχούσε, όταν το πόδι του χτυπούσε ρυθμικά το έδαφος. Οι εξέχοντες εκτελεστές της αυλητικής εξασφάλιζαν μεγάλα προνόμια, ενώ η τέχνη τους ήδη διδασκόταν σε ειδικές "επαγγελματικές"σχολές (βλ. αυλητική). `Ως την εποχή των Περσικών Πολέμων, με τον αυλό ασχολούνταν μόνον οι κατώτερες κοινωνικές τάξεις (κάτι που δεν φαίνεται να ξεχνάει ο Πλάτων στους "Νόμους"του...). Μετά, η κατάσταση άλλαξε και οι ανώτερες κοινωνικές τάξεις άρχισαν να θεωρούν το "α[υλε~ιν" ως ευγενές. Αρκεί να θυμίσουμε ότι ο Περικλής έπαιζε αυλό κι ακόμα, ότι ένας από τους Πτολεμαίους είχε τήν προσωνυμία "Αυλητής"(βλ. σχετικό λήμμα). `Ισως στη μεταστροφή νά έπαιξε ρόλο ο "προστάτης άγγελος"του αυλού, ο Διόνυσος, που του εξασφάλισε στο ελληνικό θέατρο τη μουσική πρωτοκαθεδρία... Αλλά και στο Ρωμαϊκό Θέατρο, ο αυλός δεν έπαψε να συνοδεύει την παράσταση. Π.χ. στις κωμωδίες του Τερέντιου υπήρχαν 2 αυλοί (πότε ίσοι, πότε άνισοι) που χαρακτηρίζονταν ως "Τυριακοί"και παίζονταν από το σκλάβο του Κλαύδιου, Φλάκκο. Παρ΄ολα αυτά, σε γενικές γραμμές οι Αθηναίοι θεωρούσαν πάντοτε τον αυλό ως "αγενές"όργανο, κατά πολύ υποδεέστερο της λύρας. Αντιθέτως, οι Θηβαίοι τον τίμησαν εξαιρετικά, γι' αυτό και έκαναν τις μεγαλύτερες προόδους στην αυλητική, προκαλώντας το φθόνο του Αλκιβιάδη (βλ. λήμμα). Την ίδια "φίλαυλη"στάση τήρησαν και οι Λακεδαιμόνιοι και σε μας δεν μένει παρά να αναλογιστούμε πόσες αποφασιστικές νίκες, πόσες πολύτιμες μουσικές κατακτήσεις, αλλά και πόσες υπέρλαμπρες διασκεδάσεις χρωστάει η Ανθρωπότητα στον αυλό και τους πιστούς του θεράποντες αυλητές και αυλητρίδες...· τί ακριβώς χρωστάμε σ' αυτό "το καλάμι το παμμέγιστο και διπλό"(Μαλλαρμέ), που ακόμα παίζει διθυραμβικά (φυσικά μόνο για τους έχοντες ακοή) μέσα από τις παραστάσεις των ελληνικών αγγείων που κοσμούν απορφανισμένα τις προθήκες των ανά την Υφήλιο μουσείων (έστω κι αν αυτές οι βιτρίνες είναι κατασκονισμένες και κακοφωτισμένες, όπως λόγου χάριν στο Λούβρο...). ,
|
|