Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

(Ερμούπολη 1876 - Αθήνα 1975):αξιόλογος μουσουργός, μαέστρος, συνοδός πιανίστας και καθηγητής μουσικής. Γιος του φαρμακοποιού Δημήτρη Βαλτετσιώτη από την Τρίπολη, μεγάλωσε στη Σύρο και άρχισε μαθήματα πιάνου με κάποιον Βιντσέντζο Λαμούρα. Κατόπιν πήγε στο Μιλάνο και μετά από εξετάσεις γράφτηκε στο εκεί "Βασιλικό Ωδείο"(1900-1903), παίρνοντας δίπλωμα σύνθεσης. Εργάστηκε 2 χρόνια ως μαέστρος στο "Μεγάλο Λυρικό Θέατρο". Το 1905 πήρε με διαγωνισμό τιμητικό Δίπλωμα και αργυρό βραβείο από τη Φιλαρμονική Ακαδημία του Παλέρμο. Κατόπιν διήυθυνε ξένα μελοδραματικά σύνολα (Καστελλάνο, Ντι Νάπολι-Λαμπρούνα, κ.λπ.) που επισκέπτονταν την Ελλάδα (1906-12). Στο διάστημα 1909-1912 υπηρέτησε και ως καθηγητής ξένων γλωσσών στην Ανώτατη Εμπορική Σχολή Σύρου. Το 1911 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και ανέλαβε την ανασυγκρότηση του "Ελλ. Μελοδράματος"(που το πρωτοδιηύθυνε το 1906 στο θέατρο "Απόλλων"Σύρου). Με το "Μελόδραμα"συνεργάστηκε ως διευθυντής ορχ. από το 1912 ώς το 1939 (που ιδρύθηκε η ΕΛΣ). Διηύθυνε επίσης τη Συμφωνική του Ωδείου Αθηνών (1917-18/19, κατά την απουσία του Αρμ. Μαρσίκ) και κατόπιν, τακτικά ώς το 1926. Ακόμα, διετέλεσε διευθ. των Σχολών της Μουσικής Ακαδημίας (1913-1920) και της Φιλαρμονικής "τέως Διοικήσεως Πρωτευούσης"(1937-48). Ήταν καθηγητής στο Ωδείο Αθηνών (1918-1928) και στη Μελοδραματική Σχολή του Εθνικού Ωδείου (1926-1944). Από το 1944 ανέλαβε τη διεύθυνση της "Μουσικής Ακαδημίας Μελοδράματος". Διετέλεσε επίσης καθηγητής του Ωδειου Πειραιώς (πριν το 1940). Στη διάρκεια της πολύχρονης καριέρας του υπήρξε αντιπρόεδρος του ΠΜΣ, μέλος του ΔΣ της ΕΕΜ και του Εθνικού Ωδείου. Επίσης μέλος της Επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας για τους υποψήφιους καθηγητές μουσικής. Εκτός από το συνθετικό, το εκτελεστικό και το παιδαγωγικό του έργο, ασχολήθηκε και με τη μουσικογραφία, εκπονώντας σειρές μαθημάτων μορφολογίας (1920), οργανογνωσίας, ενοργάνωσης, ενορχήστρωσης, διεύθυνσης ορχ. (1922), κ.λπ. Παρουσίασε επίσης "Λεξικό μουσικής ορολογίας"(1958) και αξιοπρόσεκτες μεταφράσεις αρκετών ιταλικών και γαλλικών μελοδραμάτων ("Λουτσία", "Χορός Μεταμφιεσμένων", "Τόσκα", "Αντρέα Σενιιέ",  "Φεντόρα", "Ζαζά"του Λεονκαβάλλο, "Θαϊς", "Σιντ", κ.λπ.). Επίσης δημοσίευσε κριτικές και μουσικοφιλολογικά άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά ("Παράδοσις και μουσική ερμηνεία", "Ο Ιωσήφ Βέρδης δια τους συγχρόνους του μουσουργούς", κ.λπ.). Σ' όλες αυτές τις εργασίες προφανώς βοηθήθηκε εξαιρετικά από τη μουσικό και λογία Ρεββέκα, (που υπήρξε γυναίκα του). Για την εξαίρετη μουσική του δράση τιμήθηκε με βραβεία τόσο από την Ακαδημία Αθηνών (1952) όσο και από το Ινστιτούτο των Πνευματικών και Πλουτοπαραγωγικών Πηγών της Ελλάδος. Συνέθεσε:2 ουβερτούρες για ορχ., 2 πρελούντια, 2 σουΐτες, τα συμφωνικά έργα:"Ηρωική Εισαγωγή", "Ρομαντική Εισαγωγή", "Πρελούντιο"(έκδ. "Μουσικών Χρονικών", 1957), "Ιντερλούδιο", "Συμφωνικό Εμβατήριο", "Χορευτική Σουίτα"(1. αρλεκινάττα, 2. χορός κούκλας-Μενουέττο, 3. χορός ισπανικός). Δίδαξε επίσης τις οπερέτες του Σαμάρα "Πόλεμος εν πολέμω", "Πριγκίπισσα της Σάσωνος"και "Κρητικοπούλα". Ως έργα του (αχρονολόγητα ώς τώρα) αναφέρονται και οι οπερέτες "Βασιλιάς της Φασκομηλιάς"(3πρακτη σε κείμενο Π. Δημητρακόπουλου), "Το Φάληρον που γελά"(γαλλική επιθεώρηση σε μεταποίηση:μάλλον πρόκειται για την περίφημη "Ξιφίρ-Φαλέρ"), "Η Αμερική"(κείμενο Μίτσας Κουρτζή). Έγραψε επίσης σκηνική μουσική για τον "Οιδίποδα Τύραννο"σε σκηνοθεσία Φώτου Πολίτη (Εισαγωγή και υπόκρουση χορικών, 1919) και για το δράμα του Θάνου Τράγκα "Ό,τι γράφει δεν ξεγράφει":1. Πρελούδιο εισαγωγής. 2. Ξημέρωμα στο χωριό. 3. Νεραϊδοχορός. 4. Μοίρα-Φούγκα. 5. Σκηνή μαγγανείας-μελοδρ. 6. Ερωτική δυωδία. 7. Αποθέωσις-φινάλε). `Εγραψε επίσης:10 τραγούδια με συνοδεία ορχ. (σε στίχους:Κ. Παλαμά, Αθανασιάδη-Νόβα, Ι. Πολέμη, Μ. Ζώρα, ?ντιας Παντούλη, Σ. Βοσυνιώτη, κ.λπ.)," 12 εμβατήρια"(ασφαλώς για τη Φιλαρμονική Πρωτευούσης) και πλήθος ενοργανώσεων και μεταγραφών για Μπάντα, το "Τροπάριο της Κασσιανής"καθώς και πολλές άλλες μεταγραφές για χορωδία. Επίσης, το Μελόδραμα:"Της ομορφιάς τα μάγια"(Λιμπρέτο Λαέρτη Λάρμη, σε 3 πράξεις), 17 τραγούδια για φωνή και πιάνο:"Ήθελα..."(στίχοι Λαυράγκα), "Βαρκαρόλα"(Στ. Βαλτετσιώτη), "Βαρκαρόλα"(Δραγάτση), "Σ' αγαπάω"(Κ. Παλαμά), "?βε Μαρία"(θρησκευτικό), "Ο Λύγκος"(δημοτικό, η δημοφιλέστερη σύνθεσή του που περιλαμβανόταν στ ρεπερτόριο του μεγάλου Νίκου Μοσχονά), "Ήθελα"(Μ. Ζώρα), "Les Larmes"("Τα δάκρυα", Blanchecotte), "Ο κόσμος και τα βάσανα"(δημοτικό), "?στρο της αυγής"(δημοτικό). "Ύμνος της μητέρας"(Γ. Αθάνα), "Στα σύνορα"(Ι. Πολέμη),"Το Βαλτέτσι"(Στ. Βοσυνιώτη), "Καλώς μας ήλθες"(Ευαγ. Δαμάσκου), "Το αηδόνι","Τα δάκρυα", "Θα ξανάρθης"(και τα 3 της ?ντιας Παντούλη). Ακόμα, διάφορα στρατιωτικά, σχολικά και πατριωτικά άσματα. Συνέλεξε και εναρμόνισε πολλά δημοτικά τραγούδια  (Ευβοίας, Πάτμου, Ρόδου, Θεσσαλίας και Πελοποννήσου). Έργα για σόλο πιάνο (sic):"Αίρ ντε μπαλλέ", "Βάλς ντε κονσέρ", "Γκαβότ", "Ρομάνς σαν παρόλ", "Χουμορέσκ" (για βιολί και πιάνο). Θα πρέπει να προσθέσουμε και τα τελευταία έργα του "Σκερτσίνο"(για πιάνο σόλο, 1964) και "Σονάτα"(1965). Επίσης, την εξαρχής ενορχήστρωση της όπερας "Φλόρα Μιράμπιλις"του Σαμάρα, της οποίας είχε χαθεί η παρτιτούρα (όπως άλλωστε χάθηκε κατόπιν και η παρτιτούρα του Βαλτετσιώτη και για να παιχτεί το έργο στις μέρες μας ξαναενορχηστρώθηκε από τον Οδ. Δημητριάδη!...). Δυστυχώς τα 5 παιδιά της Ρεββέκας (στα οποία ο Βαλτετσιώτης "στάθηκε"πολύ περισσότερο από πραγματικός πατέρας) δεν φρόντισαν για τη διάσωση του έργου του, με αποτέλεσμα αυτό να εξαφανιστεί στους 5 ανέμους... "Αν και ο Βαλτετσιώτης γεννήθηκε σε νησί του Αιγαίου, το ύφος της μουσικής του τον κατατάσσει στην Επτανησιακή Σχολή", τάδε έφη Μ. Καλομοίρης` η δε Σοφία Σπανούδη ονόμασε πολύ εύστοχα τον Στέφανο Βαλτετσιώτη "άγνωστο στρατιώτη" της Ελληνικής Μουσικής...