Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

ύμνοι τραγουδισμένοι από τους Βυζαντινούς προς τον αυτοκράτορά τους σε διάφορες περιστάσεις, ιδίως κατά τα βασιλικά κλητόρια (γεύματα για την υποδοχή αρχηγών ή πρεσβευτών ξένων κρατών, κ.λπ.). Τα τραγουδούσαν οι ψάλτες της Αγίας Σοφίας (οι Αγιοσοφίτες) και οι των Αγίων Αποστόλων (οι Αγιαποστολίτες), ενώ "παιάνιζαν"αργυρά όργανα... "Βασιλίκια"(και μάλιστα με αντιφωνικό τρόπο) τραγουδήθηκαν κατά το επίσημο γεύμα που δόθηκε στα ανάκτορα προς τιμήν των Σαρακηνών πρέσβεων και της Ρωσίδας πριγκίπισσας `Ολγας (Κων/νου Ζ' Πορφυρογεννήτου, Έκθεσις Βασιλείου τάξεως, 585, 12, 16. 597,5). Τέτοιοι ύμνοι ψάλλονταν και κατά τη μέρα του εορτασμού του Βρουμαλίου του βασιλιά από όλους τους παριστάμενους, που αναφωνούσαν πολλά τα έτη, ενώ ορισμένοι απάγγελαν ρυθμικά την ευχή (ε.α. 600, 15. 601,13). Στα κλητόρια αυτά ήταν προσκεκλημένοι όλοι οι μεγάλοι αξιωματούχοι, που κάθονταν  με ιεραρχική τάξη όπως αυτή οριζόταν στα επίσημα πρωτόκολλα του παλατιού (κλητορολόγια). Τα "βασιλίκια άσματα"συνδυάζονταν και με χορευτικές εκδηλώσεις. Ειδικότερα επί Ιουστινιανού, μετά την παράθεση των κρεάτινων εδεσμάτων, οι μέλλοντες να χορέψουν, γυρόφερναν 3 φορές το βασιλικό τραπέζι ψάλλοντας "βασιλίκια", ενώ συγχρόνως κρατούσαν τα καλούμενα φεγγία (πιθανολογείται ότι ήταν κρόταλα σε σχήμα σελήνης). "Βασιλικόν"επίσης ονομάζεται το ασματικό "?γιος ο Θεός...", που ψάλλεται κατά την είσοδο του Τιμίου Σταυρού, στην εορτή της `Υψωσης (14 Σεπτεμβρίου).