Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

(Αθήνα, 1892/1895 - 1959):διακεκριμένος συνθέτης και τραγουδοποιός, μαέστρος και περίφημος ενορχηστρωτής. Σπούδασε μουσική στο Κάιρο. Σύμφωνα με τον Γ. Λεωτσάκο:"σε ηλικία 10 ετών ακολούθησε στην Αίγυπτο τον πατέρα του, διευθυντή της Φιλαρμονικής Καΐρου, φοίτησε στο σχολείο της Φιλαρμονικής μαθαίνοντας όλα τα όργανα της μπάντας, άρχισε να συνθέτει και, παρά τις πατρικές αντιρρήσεις για μια μουσική σταδιοδρομία, μελέτησε θεωρητικά με τον Ερρίκο Σαντίνι (Santini), πιάνο με τον καθηγητή του Ωδείου Καΐρου Βαλτσέλι (Valcelli), σύνθεση στο Μιλάνο με τον αρχιμουσικό Αρμάνι (Armani), "διάδοχο"(κατά Γκρέκα) του Τοσκανίνι στη Σκάλα, και συνέχισε πιάνο στην Ελλάδα (όπου επέστρεψε 18 ετών), με τον Μιχ. Βελούδιο. Το 1923-1931 εργάστηκε ως αρχιμουσικός στην Ελληνική Οπερέττα του Ιωάννου Παπαϊωάννου (1875-1931) και, μετά τον θάνατο εκείνου, στις θεατρικές επιχειρήσεις Μακέδου. Υπήρξε διευθυντής στις ηχογραφήσεις δίσκων 78 στροφών των εταιρειών Πατέ, Οντεόν, Παρλοφόν, Κολούμπια κ.α. και, από το 1938, διηύθυνε και την ορχήστρα του αρτισύστατου Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών. Το 1945 μετανάστευσε στις ΗΠΑ και εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη. Εκεί εργάστηκε σκληρά στην εταιρεία Standard Phones και έλαβε Α' βραβείο (χρυσό μετάλλιο) σε διαγωνισμό σύνθεσης της ραδιοφωνικής εταιρείας WHOM. Πέθανε στην Αθήνα, λίγο μετά τον επαναπατρισμό του. Εκτός από τις σοβαρές δημιουργίες του, συνέθεσε και ελαφρά μουσική (στην Ελλάδα πολλά κομμάτια του εκδόθηκαν από τον οίκο Μιχ. Κωνσταντινίδη) που στις ΗΠΑ παρουσίαζε με το ψευδώνυμο Τζόρτζιο Βαλέντε (Giorgio Velente). Kυριότερα έργα (χαμένα;):α) Για τη σκηνή ή το ραδιόφωνο:"Γκόλφω", όπερα (;"πρώτη", Νέα Υόρκη, 1.1.1945, υπό τη διεύθυνση του συνθέτη). Ραδιοφωνικές μουσικές υποκρούσεις, σημαντικές για την ιστορία του ελληνικού ραδιοφώνου και για την αισθητική του στα πρώτα βήματα, στον "Ερωτόκριτο", στην "Ερωφίλη"και στον «Δον Κιχώτη», σε ραδιοφωνικές διασκευές Θεοδ. Ν. Συναδινού, στην "Επιστροφή των Θεών"του Τίμου Μωραϊτίνη, στον "Περσέα και "Ανδρομέδα"του Γριμάλδη, κ.α. β) Συμφωνικά:"Ελληνική Φαντασία"("πρώτη", ΚΟΑ, 11.11.1945, με μαέστρο τον Θ. Βαβαγιάννη), "Εξωτικές νύκτες", "Ινδιάνικος Χορός"(έκδ. και για πιάνο, Μιχ. Κωνσταντινίδη, 1934)". Συμπληρωματικά, αναφέρεται ότι έκανε μαθήματα σύνθεσης με τον Μάριο Βάρβογλη. Επίσης, ότι έπαιζε πιάνο σε περιστασιακές συναυλίες στη Ν. Υόρκη (όπως στο ρεσιτάλ του βαρύτονου ?λκη Παπακωνσταντίνου με έντεχνα ελλ. δημοτικά τραγούδια, που έγινε τον Δεκέμβριο του 1949 στο "Τάιμς-Χωλ"). Η «Ελληνική Φαντασία» του παίχτηκε στο «Carnegie Hall» της Ν. Υόρκης το 1948 και τότε η Εφημερίδα «Sun» έγραψε ότι το έργο πρέπει να εκτελεστεί από όλες τις ορχήστρες (Αρχείο Αρφάνη). Το έργο εκτυπώθηκε από την «Mills Music Corporation» κι αυτό, σύμφωνα με τον «Κυριακάτικο Εθνικό Κήρυκα» της Ν. Υόρκης (22.7.1948) ήταν ιδιαίτερα σημαντική τιμή.  Ως συνθέτης ελαφράς μουσικής, ο Βιτάλης έγραψε το δημοφιλέστατο τραγούδι "Η παλιά ταβέρνα", όπως και αρκετά άλλα:"Πέμπτη Πρωινή", "Παλιά καντάδα", "Το ταγκό της Αθήνας", "Το σταμνί", "Σαν τη θάλασσα η γυναίκα", "Ο Κόσμος τί μας μέλλει", "Σμυρνιά και Παλιοελλαδίτες", "Ο υπομονετικός", "Για πες αλεύρι", "Έλα κακιά κοπέλα", "Γιατί-Γιατί", "Mίκυ Μάους", "Παλιά στρατώνα"(1929), "Το Ελενάκι", «Αγάπη νοιώθω», «Αχ η καρδιά μου», «Σε μια βαρκούλα μεθυσμένη», «Μην αγαπήσεις», «Τζιτάνα», «Σου τό 'πα και στο ξαναλέω», «Πού νά ‘σαι τώρα;», «Αιώνιο κρασί», «Αγάπης λόγια μην πιστέψεις», «Αγάπη εσύ», «Γύρε λιγάκι γύρε», κ.λπ. Εκτός από τις άπειρες επιθεωρήσεις που τόνισε, έχει συνθέσει και αρκετές οπερέτες. Καλύτερες απ' αυτές (σύμφωνα με στοιχεία του Σώτου Πετρά) είναι:"Οι Θεατρίνες"(σε λιμπρέτο του Γιάννη Πρινέα), τα 10 μουσικά ταμπλό "Τζιτζίκι"(σε λιμπρέτο του T. Μωραϊτίνη), «Η Α.Μ. ο Έρως» (σε λιμπρέτο Ν. Γριμάλδη), οι «Μακρινές αγάπες» (1934), το κατοχικό "Καφενεδάκι"και η τελευταία του δραματική οπερέτα "Κάρμεν"(σε λιμπρέτο Σώτου Πετρά και Κώστα Κιούση). ?λλες οπερέτες του που ανακαλύψαμε:«Η μαιτρέσσα μας» και «Το μυστικό της θεατρίνας». Το ενορχηστρωτικό του ταλέντο ήταν εκπληκτικό. Πολλές οπερέτες του Χατζηαποστόλου (όπως και τα περισσότερα τραγούδια του Χρ. Χαιρόπουλου) οφείλουν την ενορχήστρωσή τους στον Βιτάλη, ο οποίος όσο ζούσε επεξεργάστηκε και όλα τα τότε τραγούδια του Γιάννη Βέλλα. Τέλος, η ΚΟΑ υπό τη μπαγκέτα του Θ. Βαβαγιάννη ερμήνευσε τη σύνθεσή του «Ελληνική Φαντασία» (11.11.1945).  Πέθανε από καρκίνο.