Βούρτσης Μιχάλης (Ναύπλιο 1908 - Αθήνα 1983):διακεκριμένος διευθυντής χορωδιών, μαέστρος, συνθέτης και μουσικός παιδαγωγός. ?ρχισε την εκπαίδευσή του σε ηλικία 12 ετών στη Φιλαρμονική Εταιρεία Ναυπλίου (στη Μαντολινάτα). Σε ηλικία 14 ετών παρέδιδε ήδη μαθήματα κιθάρας. Επίσης ήταν μέλος της χορωδίας του Ναυπλίου (υπό τον τοπικό αρχιμουσικό Σπύρο Νεοφώτιστο). Σε ηλικία 16 ετών διορίστηκε από το συμβούλιο της Φιλαρμονικής Εταιρείας βοηθός μαέστρου. Ήταν ήδη και κορυφαίος τρομπετίστας... Το 1926 ήρθε στην Αθήνα, κατατάχτηκε ως εθελοντής στη Μουσική της Φρουράς Αθηνών και συγχρόνως παρακολουθούσε θεωρητικά μαθήματα στο Εθνικό Ωδείο (αρχικά στην τάξη του Λ. Ζώρα και αργότερα στην τάξη Μ. Καλομοίρη), ενώ παράλληλα έπαιρνε και μαθήματα τραγουδιού από την Ελένη Βλαχοπούλου. Το 1933, όντας τελειόφοιτος των ανώτερων θεωρητικών, διορίστηκε καθηγητής στο Εθνικό Ωδείο (θέση που κράτησε ώς το 1980, διδάσκοντας εκατοντάδες μαθητές) και συγχρόνως άρχισε τη σταδιοδρομία του ως δ/ντής ορχήστρας και χορωδίας στον "Εθνικό Μελοδραματικό Όμιλο"του Μ. Καλομοίρη. Το 1936 υπό την εποπτεία του μελοδραματικού Συγκροτήματος της Ελβίρας ντε Ιντάλγκο προσλήφθηκε ως δ/ντής χορωδίας και ορχήστρας σε μια μελοδραματική περιοδεία (σε Αίγιο, Πάτρα, Ζάκυνθο, Κεφαλλονιά). Διηύθυνε "Τραβιάτα", "Λουτσία", "Ριγκολέτο", "Φάουστ", κ.λπ. Επίσης, το 1936, σε μελοδραματική παράσταση του Εθνικού Ωδείου, διηύθυνε "Καβαλλερία Ρουστικάνα"με την τότε μαθήτρια του Εθνικού Ωδείου Μαρία Καλογεροπούλου (Μαρία Κάλλας). Επίσης ,"Παλιάτσους"(με την ?ννα Ρεμούνδου και τον Ζ. Καμπάνη). Στα 1937 ίδρυσε την "Εθνική Χορωδία της Ελλάδας"(ανδρικό συγκρότημα με 35 μέλη) που πρωτοεμφανίστηκε με μεγάλη επιτυχία το 1938 (a cappella), αλλά διαλύθηκε λόγω της πολεμικής επιστράτευσης. Στα 1942 διορίστηκε δ/ντής ορχήστρας και χορωδίας στο "Μελόδραμα Αθηνών"του Μπαστιά, ενώ το 1943 ώς το 1952 ήταν δ/ντής ορχήστρας και χορωδίας στην ΕΛΣ, όπου διηύθυνε κατ' επανάληψη τις οπερέτες:"Κορυδαλλός", "Ζητιάνος Φοιτητής", "Ο Βαφτιστικός", "Κοντέσσα Μαρίτσα", "Το Σπίτι των 3 Κοριτσιών"και τις όπερες:"Λουτσία", "Ριγκολέτο", "Καβαλλερία Ρουστικάνα", "Παλιάτσοι". Ήταν επίσης δ/ντής χορωδίας στη μνημειώδη παράσταση του "Φιντέλιο"με τη Μαρία Κάλλας (1944). Ως δ/ντής χορωδίας της ΕΛΣ (ώς το 1979:τελευταία του συνεργασία στον "Φάλσταφ") συνεργάστηκε με διαπρεπείς μαέστρους της Εποχής (όπως:Χερλέα, Χορενστάιν, Σεραφίν, Ρεσίνιο, κ.ά.). Οι παραστάσεις στην Επίδαυρο με την Κάλλας σε "Μήδεια"και "Νόρμα"υπήρξαν ανεπανάληπτες, καθώς και οι παραστάσεις στο Ηρώδειο με τις όπερες:"Μπόρις Γκοντούνωφ", "Οθέλλος", "Τουραντώ"και "Κων/νος Παλαιολόγος". Επί 40 χρόνια έδωσε όλες τις ικμάδες της καλλιτεχνικής ψυχής του στη Χορωδία της ΕΛΣ, κρατώντας τη φωνητική και εκτελεστική ποιότητα του Συγκροτήματος σε υψηλότατο επίπεδο. Μεταξύ άλλων, μερίμνησε προσωπικά για την εξαιρετική απόδοση "της Χορωδίας του"σε όλα τα έργα Ελλήνων συνθετών που ανέβασε η ΕΛΣ κατά το προαναφερμένο διάστημα. Παράλληλα, το 1962, διορίστηκε δ/ντής της "Νέας Χορωδίας Κλασικής Μουσικής", παρουσιάζοντας μεγάλα έργα της Μουσικής. Ως συνθέτης με τεχνοτροπία της "Εθνικής Σχολής"(και μέλος της ΕΕΜ από το τέλος της δεκαετίας του 1930) έγραψε μεταξύ άλλων:ΓΙΑ ΟΡΧΗΣΤΡΑ:"Το κυνήγι της Χαράς", "Ελεγείο"(1932), "Ελληνική Χορευτική Φαντασία"(δόθηκε σε Α' εκτέλεση από την ΚΟΑ στις 26.12.1943 με μαέστρο τον Γ. Λυκούδη), "Ραψωδία Αρθ. 1". Επίσης, στις 26.10.1946 η ΚΟΑ έπαιξε τη σύνθεσή του "Χοροί-Ελλάδα", με ενορχηστρωμένους ελλ. χορούς. (Διηύθυνε ο Φ. Οικονομίδης και τραγούδησε ο τενόρος Γ. Κοκολιός). ΓΙΑ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΚΑΙ ΧΟΡΩΔΙΑ:"Συμφωνικός `Υμνος για την Ελληνική Νεολαία"(1934, σε στίχους Μιλτιάδη Ιωσήφ), "Μια πεταλούδα νά 'μουνα". ΓΙΑ ΠΙΑΝΟ:"Πρελούντια"(αριθμ. 1:1940 και 2), "Γιορτή στον Αϊ-Λιά"(1940), "2 Ελληνικοί Χοροί"(1950), "Σαν Φαντασία"(1950), "Χορευτικό Σκέρτσο"(1950). ΓΙΑ ΜΙΑ ΦΩΝΗ ΚΑΙ ΠΙΑΝΟ:"Ο θάνατος του Αετού", "Ο Τρύγος"(1932), "Παιδούλα η αγάπη μας"(1932), "Δέστε τα Παιδάκια"(1932), "Γεροζητιάνος"(1940), "Ελλάδα"(1943, υπάρχει και για υψίφωνο και ορχ. Εκτελέστηκε στις 3.11.1944, στη "Γιορτή της Λευτερίας"της ΕΛΣ από την Κίτσα Δαμασιώτη υπό τη διεύθυνση του συνθέτη, ενώ διασώζεται ηχογραφημένο με τη Μιρέιγ Φλερύ), "Εσπερινός"(1943), "Όνειρο η Ζωή"(1943), "Πέρδικα και Κυνηγός"(1951), "Καημοί της Αγάπης", "Ο Γρύπος", "Χαρείτε νιοι"(1951). ΓΙΑ ΧΟΡΩΔΙΑ (συνοδευμένη):«Ύμνος Μαθητικός". ΓΙΑ ΑΝΤΡΙΚΗ ΧΟΡΩΔΙΑ:"Το Μοναστήρι"(1931), "Η Ψαρόβαρκα"(1923), "`Υμνος στη Σημαία", "`Υμνος του αγρότη"(1933), "Ύμνος της Σπάρτης"(1938), "Ύμνος του Εργάτη", "Το Καλύβι"(1923), "`Υμνος της Τρίκκης"(1950). ΓΙΑ ΜΙΚΤΗ ΧΟΡΩΔΙΑ (ασυνόδευτη):"Στη ρεματιά", "Ειδύλλιο". ΓΙΑ ΑΝΤΡΙΚΗ ΧΟΡΩΔΙΑ:"?νθη του Γκρεμνού", "Για Σένα", "Ο Τρύγος". ΔΗΜΟΤΙΚΑ:"Τα Ματάκια σου", "Η Παναγιώτα", "Η Καρδιά μου Κλειδάκι", "Όταν με Γένναες Μάνα μου", "Αν Θέλεις Γιε μ' να Ζήσεις", "Μάνα την Κόρη Έδερνε", "Το Τραγούδι του Τσαγανού", "Τα Μελιτζανιά", "Κρητικές Μαντινάδες", "Βρε Κυρά-Θανάσενα". ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΜΕΛΩΔΙΕΣ ΓΙΑ ΑΝΤΡΙΚΗ ΧΟΡΩΔΙΑ (ασυνόδευτη):"Της Γαλανής το Φόρεμα", "Τα Ματάκια σου τα Μαύρα", "Η Λεβεντιά", "Καραγκούνα", "Κρητική Μαντινάδα", κ.λπ. Ήταν σύζυγος (και δάσκαλος) της πιανίστας Ρίτας Κωνσταντινίδη-Βούρτση και πατέρας της γνωστής ηθοποιού Μάρθας Βούρτση καθώς και της πιανίστας και παιδαγωγού του πιάνου Βικτωρίας (Βίκης) Βούρτση. Μεταξύ των μαθητών του και οι (αλφαβητικά):Γιάννης Αυγερινός, Χριστόδουλος Αχιλλεούδης, Γιάννης Βέλλας, Ράνια Βισβάρδη, Γιάννης Βλαχόπουλος, Γιάννης Αναστ. Γλαντζής, Παρασκευάς Χ. Γουσίδης, Γεώργιος Βώκος, Δημήτρης Δραγατάκης, Ίων Ζώτος, Σπύρος Καζιάνης (o συνθέτης), Στάθης Καλλιανός, Δημήτρης Καψωμένος, Γ. Κοτσώνης, Τάκης Κουβαράς, Δημήτρης Λάγιος, Aλέκος Λαϊνάς, Χρήστος Λαμπριανίδης, Δέσποινα Μαζαράκη, Μιχάλης Μεσσήνης, Δημήτρης Μιχαηλίδης, Χατζίκ Νακασιάν, Νικηφόρος Νευράκης, Γιώργος Νιάρχος, Νικόλαος Ντουφεξιάδης, Γιώργος Παπαδάκης, Δημ. Παπαδημητρίου (ο συνθέτης), Bαλεντίνος Πατρικίδης, Mιχάλης Πλατανιώτης, Γιώτα Πρεβελάκη, Δημ. Ελ. Ρίζος, Μιχάλης (Μάικλ) Ροζάκης, Τίμος Σουγιούλ, Αγγελική Σπίνουλα-Κατωπόδη, Λευτέρης Σπίνουλας, Γιάννης Σταματόπουλος, Μιχάλης Γ. Σταυρίδης, Κυριάκος Σφέτσας, Μιχάλης Τραυλός, Ευάγγελος Φάμπας, Γιάννης Φιλόπουλος, Χαράλαμπος Χαλικιάς, Βασίλειος Χαραμής, Γιάννης Χριστόφιλος, κ.ά. Το 1962 τιμήθηκε με το παράσημο του Φοίνικα. Η δισκογραφία του περιλαμβάνει 4 δίσκους LP-CD. (Για περισσότερα στοιχεία, δες στο Πρόγραμμα της πανηγυρικής συναυλίας που διοργάνωσε η ΕΛΣ στη μνήμη του:28/5/1995. Επίσης, το σχετικό λήμμα της Αύρας Θεοδωροπούλου στο "Λεξικό έργων Επιστήμης, Τέχνης, Φιλοσοφίας", το αντίστοιχο λήμμα της Αλέκας Συμεωνίδου στο "Λεξικό" της "των Ελλήνων Συνθετών" καθώς και το εμπεριστατωμένο σχετικό άρθρο του Θωμά Ταμβάκου στην εφημερίδα "Νέοι Αγώνες Ηπείρου"-24/11/1995). ,
|
|