Skip to main content.

Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

Διονύσιος

(τέλη 5ου / αρχές 4ου αι. π.Χ.)· λυρικός ποιητής και μουσικός από τη Θήβα. Αναφέρεται από τον Αριστόξενο (Πλούτ. Περί μουσ. 1142Β, 31) ανάμεσα στους διακεκριμένους λυρικούς ποιητές, μαζί με τους $Πίνδαρο*Πίνδαρος|, $Λάμπρο*Λάμπρος| και $Πρατίνα*Πρατίνας|. Ως μουσικός θεωρούνταν ίσος με τον $Δάμωνα*Δάμων|· σύμφωνα με τον Th. Reinach, δίδαξε στον Επαμεινώνδα την $κιθαριστική* και την $κιθαρωδία* (βλ. Η. Weil-Th. Reinach, Plut. mus. σ. 128, σημ. στην § 317) -Διονύσιος· μουσικός αβέβαιης εποχής, στον οποίο αποδίδονται oι Ύμνοι στη Μούσα (Καλλιόπη) και στον Ήλιο· η σύνθεσή τους τοποθετείται στον 2ο αι. μ.Χ. (πρβ. Fr. Bellermann, Die Hymnen der Dionysius und Mesomedes, Βερολίνο 1840, σσ. 67-78). Βλ. λ. $λείψανα ελληνικής μουσικής* (αρ. 8, 9). -Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς (1ος αι. π.Χ.)· Ιστορικός και δάσκαλος της ρητορικής. Ανάμεσα στα πολλά και σημαντικά γραπτά του για διάφορα θέματα (Ρωμαϊκή αρχαιολογία, Περί των αρχαίων ρητόρων κτλ.), το έργο του Περί συνθέσεως ονομάτων περιέχει πλούσιο μουσικό υλικό. Βλ. Pauly RE V (IX), "Dionysios" (αρ. 113, στήλ. 934-971, άρθρο του Raderma-cher)· βλ. λ. $Ευριπίδης*. -Διονύσιος Αλικαρνασσεύς ο Μουσικός (2ος αι. μ.Χ.)· σοφιστής και μουσικός που έζησε τον καιρό της βασιλείας του Αδριανού (117-138 μ.Χ.) και έμεινε γνωστός ως Διονύσιος ο Μουσικός. Σύμφωνα με τη $Σούδα* έγραψε μια Ιστορία της μουσικής (σε 36 τόμους)· επίσης, Περί μουσικής παιδείας ή διατριβών (βιβλ. 22), Τίνα μουσικώς είρηται εν τη Πλάτωνος Πολιτεία (βιβλ. 5), Περί ομοιοτήτων. Όλα αυτά τα έργα χάθηκαν. Στον Διον. Αλικαρνασσέα αποδίδονται από τον R. Westphal και άλλους οι δύο Ύμνοι που αναφέρονται πιο πάνω (Διονύσιος), ή ο Ύμνος στη Μούσα μόνο. Το όνομα του "Διονυσίου του Γέροντος" αναφέρεται σε μερικά χειρόγραφα. Βλ. Pauly RE V (IX), "Dionysios" (αρ. 142). -Διονύσιος ο Ίαμβος (3ος αι. π.Χ.)· γραμματικός και ποιητής. Κατά τον Σωτήριχο (Πλούτ. 1136C, 15) ο Διονύσιος αυτός απέδιδε την επινόηση της $λυδικής αρμονίας*λύδιος| στον $Τόρηβο*Τόρηβος|. -Διονύσιος (4ος αι. μ.Χ.)· μουσικός της εποχής του Κωνσταντίνου. Έγραψε ένα βιβλίο Περί μουσικής τέχνης. Βλ. Pauly RE V, 1, "Dionysios" (αρ. 149). -Διονύσιος· μουσικός που αναφέρεται από τον Πορφύριο (Comment. 219) ως συγγραφέας ενός βιβλίου Περί ομοιοτήτων, όπου εξετάζεται η επίδραση του αριθμού στη $ρυθμική* και της ρυθμικής στη $μελοποιία*. Βλ. Pauly RE V, 1, "Dionysios" (αρ. 150).

, (τέλη 5ου / αρχές 4ου αι. π.Χ.)· λυρικός ποιητής και μουσικός από τη Θήβα. Αναφέρεται από τον Αριστόξενο (Πλούτ. Περί μουσ. 1142Β, 31) ανάμεσα στους διακεκριμένους λυρικούς ποιητές, μαζί με τους Πίνδαρο, Λάμπρο και Πρατίνα. Ως μουσικός θεωρούνταν ίσος με τον Δάμωνα· σύμφωνα με τον Th. Reinach, δίδαξε στον Επαμεινώνδα την κιθαριστική και την κιθαρωδία (βλ. Η. Weil-Th. Reinach, Plut. mus. σ. 128, σημ. στην § 317)

-Διονύσιος· μουσικός αβέβαιης εποχής, στον οποίο αποδίδονται oι Ύμνοι στη Μούσα (Καλλιόπη) και στον Ήλιο· η σύνθεσή τους τοποθετείται στον 2ο αι. μ.Χ. (πρβ. Fr. Bellermann, Die Hymnen der Dionysius und Mesomedes, Βερολίνο 1840, σσ. 67-78).
Βλ. λ. λείψανα ελληνικής μουσικής (αρ. 8, 9).

-Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς (1ος αι. π.Χ.)· Ιστορικός και δάσκαλος της ρητορικής. Ανάμεσα στα πολλά και σημαντικά γραπτά του για διάφορα θέματα (Ρωμαϊκή αρχαιολογία, Περί των αρχαίων ρητόρων κτλ.), το έργο του Περί συνθέσεως ονομάτων περιέχει πλούσιο μουσικό υλικό. Βλ. Pauly RE V (IX), "Dionysios" (αρ. 113, στήλ. 934-971, άρθρο του Raderma-cher)· βλ. λ. Ευριπίδης.

-Διονύσιος Αλικαρνασσεύς ο Μουσικός (2ος αι. μ.Χ.)· σοφιστής και μουσικός που έζησε τον καιρό της βασιλείας του Αδριανού (117-138 μ.Χ.) και έμεινε γνωστός ως Διονύσιος ο Μουσικός. Σύμφωνα με τη Σούδα έγραψε μια Ιστορία της μουσικής (σε 36 τόμους)· επίσης, Περί μουσικής παιδείας ή διατριβών (βιβλ. 22), Τίνα μουσικώς είρηται εν τη Πλάτωνος Πολιτεία (βιβλ. 5), Περί ομοιοτήτων. Όλα αυτά τα έργα χάθηκαν. Στον Διον. Αλικαρνασσέα αποδίδονται από τον R. Westphal και άλλους οι δύο Ύμνοι που αναφέρονται πιο πάνω (Διονύσιος), ή ο Ύμνος στη Μούσα μόνο. Το όνομα του "Διονυσίου του Γέροντος" αναφέρεται σε μερικά χειρόγραφα.
Βλ. Pauly RE V (IX), "Dionysios" (αρ. 142).

-Διονύσιος ο Ίαμβος (3ος αι. π.Χ.)· γραμματικός και ποιητής. Κατά τον Σωτήριχο (Πλούτ. 1136C, 15) ο Διονύσιος αυτός απέδιδε την επινόηση της λυδικής αρμονίας στον Τόρηβο.

-Διονύσιος (4ος αι. μ.Χ.)· μουσικός της εποχής του Κωνσταντίνου. Έγραψε ένα βιβλίο Περί μουσικής τέχνης.
Βλ. Pauly RE V, 1, "Dionysios" (αρ. 149).

-Διονύσιος· μουσικός που αναφέρεται από τον Πορφύριο (Comment. 219) ως συγγραφέας ενός βιβλίου Περί ομοιοτήτων, όπου εξετάζεται η επίδραση του αριθμού στη ρυθμική και της ρυθμικής στη μελοποιία.
Βλ. Pauly RE V, 1, "Dionysios" (αρ. 150).





Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
Λήμμα: