Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

λαμπρός εκκλ. μουσικός του 18ου αι.,γνωστός και ως Μανουήλ Πρωτοψάλτης. Υπήρξε μαθητής του Ιακώβου του Πρωτοψάλτη και του Γεωργίου του Κρητός. Διετέλεσε Β' και Α' δομέστικος (1778-1789, 1789-1801), λαμπαδάριος (1802-1804) και πρωτοψάλτης (1805-1819) της Μεγ. Εκκλησίας. Πέθανε τον Ιούνιο του 1819. Στους μαθητές του, ο Βυζάντιος Κων/νος ο Πρωτοψάλτης, ο Ευτύχιος Γεωργίου ο "Ουγουρλούς", ο Πέτρος Γεωργίου, κ.ά. Ο Γ. Ι. Παπαδόπουλος θεωρεί ότι "[εχρησίμευσεν ]ως ]οδηγ`ος ε[ις τ`ο μελοποιε~ιν τ`α [ανάμικτα κα`ι ε[ιρμολογικά μέλη κα`ι τ`α σύντομα μελοποιήματα". Ο Μανουήλ μελοποίησε τα "κατ' ήχον"αντίφωνα κατά το μικτό είδος, σύντομες δοξολογίες σε διάφορους ήχους, τις στιχολογίες των κεκραγαρίων (των 8 Ήχων), τους μακαρισμούς του Βαρέος `Ηχου (και του Πρωτοβαρέος), 3 σειρές έντεχνα χερουβικά, 2 κοινωνικά ("Σωτηρίαν ε[ιργάσω"και "Μακάριοι ους [εξελέξω"), πολλά μαθήματα του Μαθηματαρίου. `Εγραψε ακόμα την "κατ' αγωγήν"στιχολογία των Μεγαλυναρίων της Υπαπαντής και συντόμευσε τεχνικότατα το μέγιστο "Μακάριος ανήρ"του Πέτρου του Πελοποννήσιου. Τέλος, συνέγραψε και Συλλογή των ιδιόμελων με διάφορα κοντάκια και απολυτίκια "κατ`α τ`ο υφος τ~ης Μ.[ Εκκλησίας". Ονομάστηκε "ο κατά το ύφος `Ηρως" (προπάντων, των ειρμολογικών μελών).