Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

Προέρχεται από το ρήμα "διατείνω"(«τεντώνω»:τη χορδή;τη φωνή;) και είναι το φυσικότερο των αρχαίων ελλ. μουσικών γενών· επομένως, το παλαιότερο, το ανδροπρεπέστερο και το αυστηρότερο! Κατά τον Κλεονείδη  ορίζεται ως εξής:«Διατονικ`ον μ`εν ο@υν [εστι τ`ο τ~?η διατονικ~?η διαιρέσει χρώμενον».. Από αυτό προέρχονται τα υπόλοιπα των γενών. Πάντως οι αρχαίοι συγγραφείς διαφωνούν για την ετυμολογία του, όταν ο μεν Αριστείδης Κοϊντιλιανός γράφει ότι το γένος ονομάστηκε έτσι «[επειδ`η σφοδρότερον ]η φων`η κατ'α[υτ`ο διατείνεται», ο δε Νικόμαχος, «[εκ το~υ προχωρε~ιν δι`α τ~ων τόνων μονώτατον τ~ων {αλλων»...Το τετράχορδό του διατονικού γένους στη αρχαία μουσική περιλάμβανε (σε «κατιούσα» ηχητική διάταξη) τόνο+τόνο+ημιτόνιο (οπότε λεγόταν «σύντονον») ή 5/4 του τόνου+3/4 του τόνου+ημιτόνιο (οπότε λεγόταν «μαλακόν»). Στο σημείο αυτό, ο Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης («Ευκλείδου:Κατατομή Κανόνος», Εκδόσεις «Γεωργιάδης», Αθήνα 1996, σελ. 152) κάνει την εύστοχη υπόμνηση ότι:<και τα δύο διαστήματα του «μαλακού» πρέπει να λογαριάζονται ως απλά διαστήματα, με την έννοια ότι ανάμεσα σε κάθε δύο νότες τους καμιά άλλη νότα δεν μπορεί να υπεισέλθει στο ίδιο γένος>. Στη βυζ, μουσική, το ομώνυμο τετράχορδο περιλαμβάνει:"μείζονα"+"ελάσσονα"+"ελάχιστο"τόνο.