Skip to main content.

Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

Εθνικός Ύμνος

Κατά την Iδρυση του Eλληνικού Kράτους (1822), αλλά και μετέπειτα, κανέναν δεν απασχόλησε η καθιέρωση "Εθνικού Ύμνου"(άλλωστε και η "Μασσαλιώτιδα"υιοθετηθηκε επίσημα ως "εθνικός ύμνος"της Γαλλίας μόλις το 1946· ο δε ο αμερικανικός "εθνικός ύμνος"...επισημοποιήθηκε μόλις  το 1931!). Την "εθνική"μουσική ανάγκη κάλυπταν γαλλικά εμβατήρια, που παίζονταν από τη Μουσική του Στρατού στις σπάνιες επίσημες περιστάσεις (1828-1831). Από την εγκατάσταση του Όθωνα, ως "Βασιλικός"και ως "Εθνικός Ύμνος"παίζονταν ο αντίστοιχος βαυαρικός, που του είχαν προσαρμόσει "ασορτί"ελληνικούς πατριωτικούς στίχους, παρότι ο "Ύμνος εις την Ελευθερίαν"του Σολωμού δεν ήταν άγνωστος, όντας ήδη μελοποιημένος από τον Ν. Μάντζαρο (1828-1830) στην Κέρκυρα (για 4φωνη ανδρική χορωδία και με χρήση λαϊκών σκοπών/μοτίβων). Ο Μάντζαρος επιχείρησε και άλλες μελοποιήσεις (2η το 1837 και 3η το 1939-40), υποβάλλοντας το έργο στον Όθωνα και ευελπιστώντας να γίνει δεκτό ως "Εθνικός `Υμνος"(4η μελοποίηση, Δεκέμβριος 1844).`Ομως το έργο (στίχοι και μελωδία) έγινε δεκτό μόνο ως "επιτυχής"σύνθεση (για "`Υμνο"ούτε κουβέντα...) και ο Μάντζαρος τιμήθηκε με τον Αργυρό Σταυρό του Βασ. Τάγματος του Σωτήρος (Ιούνιος 1845), ενώ ο Σολωμός πήρε τον Χρυσό Σταυρό του ίδιου Τάγματος 4 χρόνια αργότερα (1849). Ο Μάντζαρος το 1861 επιχείρησε και 5η μελοποίηση (μετά από ενδιαφέρον του Υπουργείου Στρατιωτικών, που ήθελε να εξασφαλίσει εθνικά θούρια ως εμβατήρια). Στο μεταξύ, στην Επτάνησο είχε ήδη επικρατήσει η 1η μελοποίηση, που παιζόταν συχνότατα και πάντα ενθουσίαζε τους ακροατές της. Αυτή τη μελοποίηση χρησιμοποίησε η Φιλαρμονική Κερκύρας, όταν ο νέος βασιλιάς Γεώργιος ο Α' επισκέφθηκε το 1865 το νησί. Το έργο προκάλεσε τόση εντύπωση, ώστε ακολούθησε Βασιλικό Διάταγμα του Υπουργείου Ναυτικών (υπουργός ο Δ. Στ. Μπουντούρης) που το χαρακτήρισε "επίσημον εθνικόν άσμα"και διατάχθηκε η εκτέλεσή του "κατά πάσας τας ναυτικάς παρατάξεις του Βασιλικού Ναυτικού". Επίσης ενημερώθηκαν οι ξένοι πρέσβεις, ώστε να παίζεται και από τα ξένα πλοία στις περιπτώσεις απόδοσης τιμών προς τον βασιλιά των Ελλήνων ή την Ελληνική Σημαία. Από τότε θεωρείται ως de facto "Εθνικός Ύμνος"της Ελλάδος, χωρίς ακόμα να έχει διατυπωθεί ρητά η σχετική de jure αναγνώριση. Η 1η έκδοση του "Εθνικού Ύμνου"(τονισμένου κατά την αρχική μελοποίηση του ποιήματος του Δ. Σολωμού από τον Ν. Μάντζαρο) έγινε το 1873 στο Λονδίνο, έναν χρόνο μετά τον θάνατο του συνθέτη του. Αναφέρεται επίσης ότι και ο ίδιος ο Σολωμός είχε μελοποιήσει το ποίημά του, σύνθεση που όμως επισκιάστηκε από την αντίστοιχη του "ιλλούστρο μαέστρο"Μάντζαρου. Στο βιβλίο "Νεοελληνική Μουσική"του Σπ. Μοτσενίγου υπάρχουν καταγραμμένα (για τους σφοδρότερα ενδιαφερομένους) όλα τα στοιχεία που σχετίζονται με αυτή την "εθνική"μας σύνθεση. Υπενθυμίζουμε ότι ο Σολωμός πέθανε χωρίς να δει τον «Ύμνο» του επισημοποιημένο ως «Εθνικό Ύμνο»...

,





Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
Λήμμα: