Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

Ποιητικό επίθετο των Μουσών και των Νυμφών, γιατί κατοικούσαν στον Ελικώνα της Βοιωτίας. Η λατρεία των Μουσών ήταν ευρύτατα διαδεδομένη κατά την αρχαιότητα και υπήρχαν ιερά προς τιμήν τους σε πολλά μέρη της Ελλάδος.`Ομως το σημαντικότερο αυτών των ιερών υπήρξε  εκείνο του Ελικώνα. Πιστευόταν ότι οι Ελικωνιάδες Μούσες (που ήταν θεότητες κατ΄εξοχήν ελληνικής έμπνεύσης) έμεναν στον Ελικώνα με το δάσκαλό τους τον "Μουσηγέτη"Απόλλωνα και καταγίνονταν σε συνθέσεις ύμνων και σε χορούς, που τους χόρευαν γύρω από το βωμό του Δία, ενώ ο Απόλλων έπαιζε τη φόρμιγγα. Γι' αυτό και ο Ελικώνας πιστευόταν ως το τέμενος της ποίησης και της αρμονίας, η δε πηγή Αγανίππη:ότι είχε τη δύναμη να μεταβάλλει σε  ποιητή όποιον έπινε από το νερό της. Εκεί, κατά την παράδοση, θυσίασαν για πρώτη φορά στις Μούσες οι Γίγαντες Αλωάδες Εφιάλτης και `Ωτος και επωνόμασαν τον Ελικώνα "ιερό όρος των Μουσών". Εκεί, στα πανάρχαια χρόνια, ιδρύθηκε το πρώτο ναϊδριο των Μουσών που σιγά-σιγά αναπτύχθηκε και λαμπρύνθηκε με ονομαστές εορτές και αγώνες, βοηθώντας ώστε να διαδοθεί η λατρεία των Μουσών σε ολόκληρο σχεδόν τον τότε Κόσμο. Αρχικά αυτοί οι αγώνες ήταν μουσικοί και ποιητικοί, κατόπιν όμως, όσο αναπτυσσόταν η λατρεία των Μουσών, πήραν πανελλήνιο χαρακτήρα αποκτώντας (στα μέσα περίπου του 3ου π.Χ. αι.) και άλλα αγωνίσματα (δραματικές και θεατρικές  παραστάσεις, γυμνικούς και ιππικούς αγώνες, κ.λπ.). Στη δε λατρεία των Μουσών και του Απόλλωνα παρεισέφρυσε και η λατρεία του Διονύσου. Τότε η πόλη των Θεσπιών και το Κοινό των Βοιωτών αποφάσισαν να καταστήσουν τον αγώνα "στεφανίτην ισοπύθιον". `Εστειλαν μάλιστα και πρέσβεις στις διάφορες συντεχνίες μουσικών, ηθοποιών κ.λπ., οι οποίες αποδέχτηκαν την πρόταση και έπαιρναν εφεξής τακτικά μέρος στους αγώνες, που τώρα λέγονταν "Μουσεία"(υπάρχουν σχετικά ευρήματα). Φαίνεται ότι η σημασία του ιερού των Μουσών στον Ελικώνα και οι εκεί τελούμενοι αγώνες ήταν μεγάλη (ό,τι ήταν για τον Απόλλωνα η Δήλος και οι Δελφοί). Ο μύθος ότι οι Μούσες έρχονταν συνεχώς στον (όμοιο προς τον Ελικώνα) Παρνασσό μένοντας κι εκεί για λίγο, δείχνει ότι μεταξύ Δελφών και Ελικώνα, υπήρξε αλληλεξάρτηση που πιθανόν να οφείλονταν σε κάποιο "παμβοιωτικό"πνεύμα θεολογικής και πολιτικής επικράτησης. Επίσης πιθανολογείται ότι τα έπη του Ησίοδου έγιναν για να απαγγελθούν στους αγώνες προς τιμήν των Μουσών. Ερείπεια του περίφημου αυτού τεμένους των Μουσών στον Ελικώνα βρήκαν το 1888 (δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας) οι Γάλλοι αρχαιολόγοι Π. Ζαμότ και Α. ντε Ριντέρ. Εκτός του μικρού ναού των Μουσών, βρέθηκε και ναός του Απόλλωνα του 5ου π.Χ. αι., όμως (όπως άλλωστε συμβαίνει σε όλη την Ελλάδα) η αρχαιολογική εξερεύνηση του Ελικώνα απέχει "παρασάγγες"από την περάτωσή της…