Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

`Ηδη από την Εποχή της "Επτανησιακής Σχολής"η χρησιμοποίηση στίχων λόγιων ποιητών στις καντάδες (και τα λοιπά λαϊκά τραγούδια του τότε συρμού) δεν ήταν φαινόμενο σπάνιο. `Ομως ο οργασμός (ή η βιομηχανία) μελοποίησης από μέρους της σύγχρονης νεο-ελαφράς και νεο-λαϊκής μουσικής ("έντεχνης"ή όχι) των αριστουργημάτων της Ελληνικής Ποίησης παρατηρήθηκε μόνο μετά το ριψοκίνδυνο και εξαιρετικά επιτυχημένο πείραμα του Μίκη Θεοδωράκη με τον "Επιτάφιο"του Γιάννη Ρίτσου. `Ετσι, στη διάρκεια της τελευταίας 35ετίας, η πολύφερνη Ελληνική Ποιητική Γραμματεία προσέφερε αρκετούς από τους θησαυρούς της σε άξιους και ανάξιους τραγουδοποιούς, καμαρώνοντας που ένα ικανό τμήμα της έγινε γνωστό και αγαπήθηκε καθολικά (ταυτόχρονα, καταπίνοντας την πίκρα της που λόγω ενδημικής απαιδευσίας χρειάστηκε, για να γίνει ευρύτερα γνωστή, όχι η πρωτογενής και αναπαλλοτρίωτη ομορφιά της, αλλά το δεκανίκι των μπουζουκιών και των λοιπών μηχανευμάτων μιας τέχνης ξένης προς τον Λόγο...)· και για να ομολογήσουμε πλήρως την αμαρτία μας –κι αυτό ασφαλώς δεν αφορά στην αδιαμφισβήτητη οικουμενική αξία των Γ. Σεφέρη και Ο. Ελύτη, που τιμήθηκαν πανάξια με το «βραβείο Νόμπελ» ή του Γ. Ρίτσου που ήταν επανειλημμένα υποψήφιος για το ίδιο βραβείο, αλλά προφανείς λόγοι και πρόσωπα εξουδετέρωσαν την υποψηφιότητά του–πιστεύουμε ότι η καθυστερημένη (μετά από 6 και πλέον δεκαετίες) απόδοση στην Ελλάδα μικρού και μόνο μέρους αυτής της κορυφαίας διεθνούς λογοτεχνικής διάκρισης (που δικαιωματικά της ανήκε στο όνομα ενός Παλαμά, ενός Παπαδιαμάντη, ενός Καβάφη, ενός Καζαντζάκη, κ.ά., πλην όμως, ποτέ ώς την εμφάνιση του Θεοδωράκη δεν της είχε αποδοθεί...) οφείλεται κυρίως στην πλατιά απήχηση της μουσικής που μελοποίησε τους προαναφερμένους ποιητές μας, κάνοντας ευρέως γνωστό ένα κομμάτι του έργου τους (όχι κατ'ανάγκην το καλύτερο) και εξαναγκάζοντας έτσι σε αφύπνιση τους παγκόσμιους τυψογόνους μηχανισμούς... Ακολουθεί αλφαβητική κατάσταση ορισμένων Ελλήνων ποιητών όλων των Εποχών που (άλλοι εκόντες, άλλοι άκοντες) άκουσαν κατά την τελευταία 35ετία (είτε από τη γη είτε από τον ουρανό) τους στίχους τους μελοποιημένους (αναφέρονται επίσης ορισμένοι τίτλοι έργων και ονόματα μελοποιών):Ανδρέας Αγγελάκης ("Αγαπώ ένα παλληκάρι":Γ. Κορνάρου. "Κάτω απ' την κληματαριά":Α. Βαρδή. Κύκλοι "Ηλεκτρικός αποσπερίτης"και "Χαμένο τίποτα δεν πάει":Λήδας και Σπύρου), Φώτης Αγγουλές ("Μην καρτεράτε"-"`Ωρα καλή":Θ. Μπακαλάκου. "Αστρανάμματα":Π. Θαλασσινoύ), Τέλος `Αγρας ("`Ενα πουλί":Γ. Σπανού), Γεώργιος Αθάνας ("Στου τηλεφώνου το κοχύλι":Γ. Σπανού), `Αρης Αλεξάνδρου ("Ανεπίδοτα γράμματα":Μ. Γρηγορίου), Μανώλης Αναγνωστάκης ("Αρκαδία 8"-"Μπαλάντες":Μ. Θεοδωράκη. "Η αγάπη είναι ο φόβος":Μ. Γρηγορίου. "Κύκλος 3 τραγουδιών":Θ. Μικρούτσικου), Tάκης Αντωνίου (βλ. λήμμα), Κώστας Βάρναλης ("Οι μοιραίοι", "Η μπαλάντα του Αντρέα":Μ. Θεοδωράκη. Κύκλος "`Οταν ανθίζουν πασχαλιές"και "Γεια χαρά καλή":Στ. Κουγιουμτζή. "Το πέρασμά σου":Γ. Σπανού. Κύκλος "Σκλάβοι πολιορκημένοι":Ν. Μαμαγκάκη), Γεώργιος Βιζυηνός ("Παιδί μου ώρα σου καλή"-"Το όνειρο":Γ. Σπανού), Νικηφόρος Βρεττάκος («Πικραμένος αναχωρητής»:Παναγιώτη Κωνσταντακόπουλου), Νίκος Γκάτσος ("Μυρτιά"-"Σε πότισα ροδόσταμο"-"6 θαλασσινά φεγγάρια":Μ. Θεοδωράκη. "Αστέρι του βοριά"-"Αθήνα"-"Μια Παναγιά"-"Μυθολογία"-"Αθανασία"-"Τα παράλογα"-"Επιστροφή"-"Της γης το χρυσάφι":Μ. Χατζιδάκι. Κύκλοι "`Ενα μεσημέρι", "Νυν και αεί"και "Μάτια βουρκωμένα"-"Με τί καρδιά"-"`Ασπρη μέρα και για μας":Στ. Ξαρχάκου. "Σιγά-σιγά"-"Μη μου χτυπάς τα μεσάνυχτα την πόρτα"-"Σ' έβλεπα στα μάτια"-"Αύριο πάλι"-"Κάποια νύχτα"-Κύκλος "Το Δρομολόγιο":Δ. Μούτση. "Δροσουλίτες":Χρ. Χάλαρη. Κύκλοι "Κόκκινη κλωστή"-"Περίπατος":Λ. Κηλαηδόνη. "Γιαρέμ-Γιαρέμ"-"Κάτσε Νικόλα":Γ. Χατζηνάσιου), Αιμιλία Δάφνη ("Τρεις νέοι":Γ. Σπανού), Μηνάς Δημάκης («Κάψαμε τα καράβια μας»:Ρ. Δεληγιαννάκη), Νίκος Εγγονόπουλος ("Μπολιβάρ":Ν. Μαμαγκάκη), Οδυσσέας Ελύτης (Κύκλοι "Μικρές Κυκλάδες"- "`Αξιον εστί":Μ. Θεοδωράκη. "`Ηλιος ο πρώτος":Γ. Μαρκόπουλου. "`Ασμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας":Ν. Μαυρουδή. "Θαλασσινό τριφύλλι":Λ. Κόκοτου. "Ποδηλάτισσα":Μ. Τρανουδάκη), Μήτσος Ευθυμιάδης ("Μια φορά κι έναν καιρό":Χρ. Λεοντή), Ευριπίδης ("Β' Στάσιμο από τη <Μήδεια>":Μ. Χατζιδάκι), Αργύρης Εφταλιώτης ("Το τραγούδι της ταβέρνας":Γ. Σπανού), Γ. Ζαλοκώστας ("Η αναχώρησή της":Γ. Σπανού), Γιώργος Θέμελης ("Μ' έκοψαν, με χώρισαν στα δυο"-"Ας ήταν νά 'χα"-"Ηλιοσκόπιο":Στ. Κουγιουμτζή), Δημήτρης Ιατρόπουλος ("Το Σάββατο"-"Ο Γιακουμής"-"Το τραγούδι του ναύτη":Β. Κουμπή. "Ντουνιά πικρά":Θ. Τζίφα. "Κι ύστερα μου μιλάς για καλοκαίρι":Λάκη Παπά. "Φωτιά στα τραίνα":Β. Πιτσιλαδή. "Της Χαλιμάς τα παραμύθια":Γ. Σπανού. "Νά 'μουνα στα χέρια σου καράβι":Λήδας και Σπύρου. Κύκλος "Λοταρία":Στ. Φωτιάδη), Κων/νος Καβάφης ("Μέρες του 1903":Μ. Χατζιδάκι. "Περιμένοντας τους βαρβάρους":Γ. Γλέζου), Νίκος Καββαδίας ("Φάτα Μοργκάνα"-"Το πούσι"-"Σε ποια γωνιά":Μ. Κωχ. "Ιδανικός κι ανάξιος εραστής":Γ. Σπανού. Κύκλος "Ο Σταυρός του Νότου":Θ. Μικρούτσικου), Ανδρέας Κάλβος ("Αρκαδία 4":Μ. Θεοδωράκη), Νίκος Καρύδης ("`Ελα πάρε μου τη λύπη":Μ. Χατζιδάκι), Κώστας Καρυωτάκης ("Ο Μιχαλιός"-"Αλαργινό καράβι":Ν. Μαμαγκάκη. "Μόνο":Γ. Σπανού), Μιχάλης Κατσαρός ("Οροπέδιο":Γ. Μαρκόπουλου), Π. Κοκκινόπουλος ("Ροδιά τετράκλωνη":Μ. Θεοδωράκη), Βιτζέντζος Κορνάρος ("Ερωτόκριτος":Ν Μαμαγκάκη. "Ερωτόκριτος":Χρ. Χάλαρη), Ναπολέων Λαπαθιώτης ("Ο παλιός μας ο έρωτας"-"Τ' όνειρό μου πέθανε"-"Τίποτα άλλο":Γ. Σπανού), Ορέστης Λάσκος ("Νινόν":Δ. Σαββόπουλου), Τάσος Λειβαδίτης ("Βρέχει στη φτωχογειτονιά"-"Μάνα μου και Παναγιά"-"Σαββατόβραδο"-"Τα Λυρικά":Μ. Θεοδωράκη), Μενέλαος Λουντέμης ("Kραυγή στα πέρατα":Σπ. Σαμοϊλη), Ρίτα Μπούμη-Παπά ("Το πρωινό":N. Μαυρουδή), Μυρτιώτισσα ("`Ερωτας τάχα"-"Πάθος":Γ. Σπανού. "Σ' αγαπώ":Μ. Χατζιδάκι), Τίμος Μωραϊτίνης ("Οι όμηροι":Ν. Μαυρουδή), Κωστής Παλαμάς ("Μια πίκρα"-"`Αφκιαστο κι αστόλιστο":Γ. Σπανού. "Γεια σας τριαντάφυλλα":Μ. Τερζή), Παυλίνα Παμπούδη ("`Οταν έρθουν τα πουλιά":Γ. Κοντογιώργου), Ζαχαρίας Παπαντωνίου ("Λυπημένα δειλινά":Γ. Σπανού), Ν. Πετιμεζάς-Λαύρας ("Ξαρραβώνιασμα":Γ. Σπανού), Μαρία Πολυδούρη ("`Ω, χαμηλώστε αυτό το φως":Γ. Σπανού. "`Ω, μη με βλέπετε που κλαίω"-"`Ω, χαμηλώστε αυτό το φως":Ν. Μαμαγκάκη), Παντελής Πρεβελάκης («Αρκάδι», «Ο Νέος Ερωτόκριτος:Ν. Μαμαγκάκη), Γιάννης Ρίτσος (Κύκλοι "Επιτάφιος"-"Ρωμιοσύνη"-"Γειτονιές του Κόσμου"-"18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας":Μ. Θεοδωράκη. "Καπνισμένο τσουκάλι":Χρ. Λεοντή. "11 λαϊκά τραγούδια":Ν. Μαμαγκάκη, "Η κυρά των αμπελιών":Γ. Κοτσώνη. "Οι γειτονιές του Κόσμου":Σπ. Σαμοϊλη. "`Υμνος και θρήνος για την Κύπρο":Μ. Τερζή. "Πικραμένη μου γενιά":Μ. Τόκα), Βασίλης Ρώτας ("Το Χριστινάκι"-"Ο Γιάννης κι η Μαριώ":Γ. Σπανού), Γιώργος Σαραντάρης ("Ποιος ειν' τρελός από έρωτα":Μ. Χατζιδάκι), Σαπφώ ("Κέλομαί σε Γογγύλα":Μ. Χατζιδάκι), Γεώργιος Σεφέρης ("Μυθιστόρημα"-"Επιφάνια-Αβέρωφ":Μ. Θεοδωράκη. "Ο Στράτης Θαλασσινός ανάμεσα στους αγάπανθους":Γ. Μαρκόπουλου. "Fog"-"Kι αν ο αγέρας φυσά":Δ. Μούτση. "Κύκλος Σεφέρη":Ηλ. Ανδριόπουλου), `Αγγελος Σικελιανός ("Πνευματικό εμβατήριο":Μ. Θεοδωράκη), Γιάννης Σκαρίμπας ("Σπασμένο καράβι":Γ. Σπανού), Σωτ. Σκίπης ("`Ηρθες εψές"-"`Ασπρα καράβια τα όνειρά μας":Γ. Σπανού), Διονύσιος Σολωμός ("Ελεύθεροι Πολιορκημένοι":Γ. Μαρκόπουλου. "Το όνειρο":Μ. Χατζιδάκι), Μάρκος Τσιριμώκος ("`Ομορφο νησί":Β. Τενίδη), Γ. Τσουκαλάς ("Χρόνια στο γιαλό":Γ. Σπανού), Κώστας Χατζόπουλος ("Θλίψη":Γ. Σπανού. "Θα σε περιμένω":Ν. Μαμαγκάκη), Γεώργιος Χορτάτζης ("Ερωφίλη":Ν. Μαμαγκάκη. "Πάθη από τον έρωτα"<"Ερωφίλη", Πράξη ΙΙΙ, Σκηνή 1>:Μ. Χατζιδάκι), Δημήτρης Χριστοδούλου ("Καημός"-"Παράπονο"-"Γωνιά-γωνιά σε καρτερώ":Μ. Θεοδωράκη. "Σύννεφο":Ν. Μαμαγκάκη. "Θησέας":Γ. Μαρκόπουλου. "Δεν έχει δρόμο να διαβώ"-"Δειλινά"-"Ξημερώματα"-"Τί να φταίει, τί να φταίει":Γ. Ζαμπέτα. Κύκλοι "Καλημέρα `Ηλιε":Μ. Λοϊζου. "Τα αντιπολεμικά":Λίνου Κόκοτου. "Για μια σταγόνα αλάτι"-"Τραγούδια της γειτονιάς":Μ. Πλέσσα), κ.λπ. (Βλ. επίσης "`Ελληνες διανοούμενοι και σιχουργία", "Ελληνες στιχουργοί", "`Ελληνες τραγουδοποιοί και στιχουργία").