Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

Το 3ο από τα μουσικά γένη των αρχαίων Ελλήνων. Ο Πλούταρχος το αποκαλεί "καλ`ην μουσικήν". Πιστευόταν ότι εφευρέτης του ήταν ο `Ολυμπος. Ακόμα και ο Αριστόξενος ομολογεί:"{ Ολυμπος ]υπολαμβάνεται ]υπό τ~ων μουσικ~ων το~υ  [εναρμονίου γένους ε]υρέτης". Το γένος αυτό (κατά την αρχική θεωρία του Ολύμπου) προέκυπτε με τη βάρυνση του οξύτερου από τους δύο ενδιάμεσους φθόγγους του τετραχόρδου ώς την ταυτοφωνία. Αργότερα θεσπίστηκε, όπως οι δύο φθόγγοι (που ήταν σε ταυτοφωνία) διαφοροποιηθούν μεταξύ τους κατά ένα τέταρτο του τόνου. `Ετσι, το εναρμόνιο γένος, έγινε το δυσκολότερο όλων των γενών (λόγω των τετάρτων του τόνου) και ταυτόχρονα, το κατ' εξοχήν "καλλιτεχνικό"γένος, προσιτό μόνο στους πραγματικούς δεξιοτέχνες (για τούτο και εξαφανίστηκε...). Πολλοί υποστηρίζουν, ότι έπαψε να υπάρχει ήδη από την αρχαία εποχή, επειδή "γένος δ`ε τ`ο [εναρμόνιον παρ`α το~ις [επιφανεστάτοις [εν μουσικ~?η τετύχηκε παραδοχ~ης`  το~ις δ`ε πολλο~ις [εστ`ιν [αδύνατον" (Αριστείδης Κοϊντιλιανός). Ο Χ. Α. Σπηλιόπουλος στο βιβλίο του "Μέθοδος βυζ. μουσικής"(Πάτρα 1903, σ. 36) γράφει "]ημε~ις {αλλην διαστηματικ`ην διαίρεσιν διάφορον τ~ης διατονικ~ης κα`ι χρωματικ~ης, {ητοι μικροτέραν το~υ ]ημιτονίου κα`ι μεγαλυτέραν το~υ τριημιτονίου, δ`εν διακρίνομεν". Ο Ασκληπιόδοτος (6ος μ.Χ. αι.) αναφέρει το "[απολωλ`ος [εναρμόνιο γένος" (χωρίο του Μ. Φωτίου), ο δε Ιωάννης Σακελλαρίδης θεωρεί ότι τό εναρμόνιο γένος ήδη από την εποχή του Αριστόξενου "σχεδ`ον σεσίγηται", στη δε εποχή του Πλουτάρχου φαίνεται "τέλεον εκλελοιπός" ("Οκτώηχος", σ. 458), για να υποστηρίξει στη συνέχεια (σ. 461) ότι:"π~ασαν δ[  {αλλην διαίρεσιν (πλην της διατονικής) θεωρο~υμεν ξένην τ~ων ]ελληνικ~ων παραδόσεων κα`ι [αλλότριον τ~ης [ Εκκλησίας, {εστω κα`ι {αν σεβαστο`ι {αλλως {ανδρες, ο#ιοι ]ο Χρύσανθος, Γρηγόριος κα`ι Χουρμούζιος, [εξ[  [εσφαλμένης [αντιλήψεως {η [ανεπαρκείας γνώσεως, ]ως [εκ τ~ης [εποχ~ης {η το~υ τόπου [εν #?ω {εγραψαν, [εσημείωσαν". Αντιθέτως,  άλλοι διαπρεπείς  σύγχρονοι μουσικολόγοι (Κ. Ψάχος, Σ. Καράς, Γρ. Στάθης, κ.λπ.) παραδέχονται την ύπαρξη του εναρμόνιου γένους ώς τις μέρες μας.