Skip to main content.

Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

Ένιγκ (ή Ένιγγ) Ιούλιος (Ennig Julius)

Γερμανός μουσ/δάσκαλος του 19ου αι. με αξιοσημείωτη πνευματική προσφορά στην Ελλ. Μουσική· από τους πρώτους που δίδαξαν ευρωπ. μουσική στη μετεπαναστατική Ελλάδα. Γεννήθηκε στο Bahn της Πρωσίας (Πομερανία) και εκπαιδεύτηκε στο Βερολίνο. Έφτασε στην Ελλάδα το 1833 ακολουθώντας τον Όθωνα και υπηρέτησε στο Πυροβολικό (ώς το 1838). Μετά την αναχώρηση των Βαυαρών, εκείνος παρέμεινε καταφεύγοντας στην `Υδρα (όπου και παντρεύτηκε) και στη Σύρο. Υπηρέτησε ως παιδαγωγός (1843-1855) και ως υπάλληλος του αυλαρχείου (1855-1867). Στη συνέχεια, και επί 16 χρόνια, υπήρξε δάσκαλος της ωδικής και της γυμναστικής σε Σχολεία και Παρθεναγωγεία της Αθήνας. Τον Ιούνιο του 1871 μετέσχε στην ίδρυση της "Ευτέρπης". Δίδαξε και στο Ωδείο Αθηνών (1872-1879) ασκώντας χρέη επιμελητή. Στους μαθητές του και ο Ιωάννης Σακελλαρίδης. Όταν τον Αύγουστο του 1879 το Συμβούλιο του Ωδείου προσκάλεσε από το Παρίσι τον Φρ. Στήβενς να αναλάβει την διεύθυνση του Ωδείου, ο Ένιγκ παραιτήθηκε αμέσως για λόγους ευθιξίας. Ανακηρύχθηκε τακτικό μέλος του "Μουσικού και Δραματικού Συλλόγου Ωδείου"(Αθήνα) και επίτιμο μέλος του "Ελληνικού Μουσικού Συλλόγου" (Κων/πολη) καθώς και του "Ορφέως" (Κων/πολη). Δημοσίευσε διάφορες πραγματείες και μελέτες περί μουσικής. Επίσης, ασματολόγια και μουσικά εγχειρίδια, μεταξύ των οποίων διακρίθηκε εκείνο με τίτλο:("[ Εγχειρίδιον Φωνητικ~ης Μουσικ~ης", {ητοι Διδασκαλία [?ωδικ~ης κατ`α τ`ην μέθοδον το~υ Γερμανο~υ διδασκάλου Γ. Κυμπλέρου  ]υπ`ο [ Ιουλίου { Ενιγκ, διδασκάλου τ~ης [?ωδικ~ης κα`ι [επιμελητο~υ το~υ [ Ωδείου). Παραθέτουμε ενδεικτικά ένα κείμενο του που γράφτηκε το 1884 και έχει θέμα την εισαγωγή της "4φωνίας"στην ελληνική Εκκλησία:"Η εισαγωγή της ευρωπ. μουσικής εις την ελλ. Εκκλησίαν και συνάμα η εν αυτή διατήρησις των αρχαίων μουσικών μελών αυτής είναι αδύνατος, ως εκ των ακολούθων τριών λόγων αποδεικνύεται."α') Ότι η διαφορά μεταξύ της ελληνικής εκκλ. και της ευρωπ. λεγομένης μουσικής απλώς εις τούτο συνίσταται, ότι εκείνη μεν εν ταις επτά αρχαίαις αρμονίαις:δωριστί, υποδωριστί, φρυγιστί, υποφρυγιστί, μιξολυδιστί, υπολυδιστί, λυδιστί, και εν ταις αρχαίοις χρωματικοίς και εναρμονίοις γένεσι μετά ρυθμικής ελευθερίας μονοφώνως, αύτη δε εις το λύδιον και το κατά το δεύτερον τετράχορδον της κλίμακος μεταβεβλημένων υποδώριον διάτονον γένος περιωρισμένη εν αυστηρά ρυθμική τάξει πολυφώνως εκτελείται. β. Ότι η πολυφωνία της ευρωπ. μουσικής, τουτέστιν η εκ τα δύο διάτονα γένη της ευρωπ. μουσικής, όχι δε εις τα λοιπά αρχαία γένη τα εντός της ελλ. Εκκλησίας εφαρμόζεται, ώστε εισαγωγή εκείνης εις ταύτην θα εσήμαινε προφανή αντικατάστασιν των προ δεκαοκτώ αιώνων εν χρήσει υπαρχόντων μελών δια νέων όλως ξένων σκοπών. και γ') `Οτι η εν τοις αρχαίοις δράμασι και τη ελλ. Εκκλησία διατηρουμένη μονόφωνος απαγγελία και ωδή ανυψοί την έννοιαν του ιερού λόγου και καθιστά αυτόν σοβαρώτερον, μεγαλοπρεπέστερον, συγκινητικώτερον και πειστικώτερον, ενώ τουναντίον η πολύφωνος ωδή δια της μουσικής παιδιάς τον ακροατήν άλλως πως τέρπει και διασκεδάζει, ώστε προφανώς εκείνη μεν είναι προσφορωτέρα και καταλληλοτέρα δια την εκκλησιαστικήν, αύτη δε δια την κοσμικήν χρήσιν. Δύναται όμως και αύτη προς ανακούφισιν και άνευ ζημίας δια την ψυχικήν οικοδομήν των χρωμένων να εφαρμόζηται και εν τη εκκλησία επί των επανειλημμένων λέξεων και φράσεων της λειτουργίας "Αμήν, Ωσαννά, Συ Κύριε, Κύριε ελέησον". Από τα χορωδιακά τραγούδια του, δημοφιλέστερο ήταν οι "Βατράχοι". Επίσης, συνεργάστηκε με τον Αλ. Κατακουζηνό στη σύνθεση αρκετών παιδαγωγικών-σχολικών τραγουδιών. Το 1880 εξέδωσε τη Συλλογή «?σματα Παιδαγωγικά».

,





Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
Λήμμα: