Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

(Enkel Elsa, 1890-1933). Ηθοποιός και χορευτρία-τραγουδίστρια, πολύτιμο στέλεχος του ελαφρού μουσικού θεάτρου. Γεννήθηκε στη Γερμανία και το 1913 πρωτοεπισκέφθηκε την Αθήνα ως δευτεραγωνίστρια του θιάσου Γκούτμαν, δίπλα στη διάσημη Μίλα Τέ(ό)ρρεν (που παρουσίασε τις οπερέτες:"Εύθυμη Χήρα", "Ονειρώδες Βαλς", "Το Χριστινάκι του δασοφύλακος"). Από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε στην αθηναϊκή σκηνή, ενθουσίασε τους Αθηναίους σε τέτοιο βαθμό, ώστε ο δ/ντής της νεοσύστατης "Ελληνικής Οπερέτας"Ι. Παπαϊωάννου την έπεισε να μείνει στην Ελλάδα και να συμπράξει με το θίασό του, αν και δεν γνώριζε ούτε μία ελληνική λέξη (!). Η `Ενκελ δέχτηκε, και σε ένα μήνα παρουσιάστηκε προ του αθηναϊκού κοινού στην "Εύα"του Λέχαρ (ως Πίψη) με το ρόλο της σε άψογα ελληνικά (όλα αυτά τα απίστευτα συνέβησαν ασφαλώς και λόγω του σφοδρού έρωτά της προς τον Απόστολο Κονταράτο, τον οποίο και παντρεύτηκε...). Φυσικά, σημείωσε θρίαμβο. Έκτοτε παρέμεινε στην Ελλάδα και αφού συνεργάστηκε 2 χρόνια με τον Παπαϊωάννου, κατάρτισε δικό της θίασο (με διευθυντή τον Απ. Κονταράτο) και έδωσε νέα ώθηση στην ακόμα "ανήλικη"ελληνική οπερέτα. Μέσα σε 4 χρόνια, εκτός των πολλών ξένων οπερετών, δίδαξε και ανέβασε 10 ελληνικές οπερέτες, μεταξύ των οποίων:"Πόλεμος εν πολέμω", "Πριγκίπισσα της Σάσωνος", "Σατανάδες"(των Αστεριάδη-Ασπρέα), "Στα Παραπήγματα", "Τ' ειν' ο έρως"(των Αττίκ-Συναδινού), "Κρητικοπούλα", κ.λπ. Θεωρείται επίσης ως η πρώτη χορογράφος που προσλήφθηκε από επιθεωρησιακό θίασο, όταν το 1913 χορογράφησε τον «Χορό των Καρεκλών» στα «Πολεμικά Παναθήναια» του 1913 και στη συνέχεια εμφανίστηκε σε μια σκηνή (που είχε η ίδια χορογραφήσει) στο «Πολεμικό Πανόραμα» (Σεπτέμβριος 1913). Το 1916 εμφανίστηκε και στην περίφημη επιθεώρηση «Ξιφίρ-Φαλέρ». Τότε περίπου ήταν που ο μεγάλος Πάνος Αραβαντινός της ζωγράφισε το πορτραίτο (βρίσκεται στο Μουσείο Αραβαντινού, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς). Το 1925 επέστρεψε στο θέατρο του δασκάλου της Ι. Παπαϊωάννου και πρωταγωνίστησε μαζί του στην «Κλο-Κλο» του Λέχαρ. Σημαντική υπήρξε η προσφορά της και στα θέατρα της Θεσ/νίκης κατά την Εποχή του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Η πολυσύνθετη `Ενκελ αγάπησε την Ελλάδα σαν δεύτερη πατρίδα της και γι' αυτό ζήτησε και απέκτησε την ελληνική ιθαγένεια. Ο πρόωρος θάνατός της πρέπει να θεωρείται ως πραγματική καλλιτεχνική απώλεια.