Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

(Αθήνα, 1894 - 1977). Διακεκριμένος λυρικός τενόρος της όπερας και της οπερέτας, με διεθνή καταξίωση. Ήταν κρητικής καταγωγής, γιος επιπλοποιού και έμενε στην Πλάκα. Φαίνεται πως έκανε τα πρώτα μουσικά μαθήματα με τον Ν. Κόκκινο (που τον πήρε στη χορωδία του) και λίγο αργότερα με τον Τιμ. Ξανθόπουλο, αλλά αντιδρούσε ο πατέρας του. Όταν κατάχτηκε στη στρατιωτική χορωδία, τον ξεχώρισε ο Μ. Καλομοίρης (τότε Γενικός Επιθεωρητής Στρατιωτικών Μουσικών) και τον μετέθεσε στη Μουσική της Φρουράς Αθηνών. Πρωτοεμφανίστηκε στο θίασο μουσικής κωμωδίας του Α. Σαρηγιάννη το 1916, ενώ έκανε την πρώτη του "οπερατική"εμφάνιση ως Γιαννάκης στο "Δαχτυλίδι της Μάνας". Κατόπιν (1918, ίσως και προγενέστερα) σπούδασε στο Ωδείο Αθηνών με τη Νίνα Φωκά. Απεφοίτησε το 1920 με `Αριστα παμψηφεί και βραβείο εξαιρετικής ιδιοφυΐας (από το Ελληνικό Ωδείο). Με υποτροφία Εμ. Μπενάκη πήγε για ευρύτερες σπουδές στο Μιλάνο (1920-1924), όπου διέπρεψε (μαθητεύοντας στον περίφημο Giuseppe Borghi) και στη συνέχεια τραγούδησε σε διάφορα ιταλικά λυρικά θέατρα συγκρινόμενος με τον μεγάλο Τίτο Σκίπα!... ("Φάουστ":Σικελία 1923, "Τραβιάτα", "Λουτσία", "Κουρέας της Σεβίλλης", "Ριγκολέτο":Μιλάνο 1924, κ.λπ.). Επίσης εμφανίστηκε σε Γαλλία, Ελβετία και Αυστρία. Τον Ιούνιο του 1924 επιστρέφει στην Ελλάδα και (δοθέντος ότι ο Ν. Μωραϊτης ήταν στην Αμερική) δίνει 14 παραστάσεις "Ριγκολέτο"(με τον Γ. Αγγελόπουλο). Η επιτυχία του ήταν τόσο μεγάλη, ώστε απεφάσισε να παραμείνει στην Ελλάδα! Έκτοτε (εκτός της περιόδου 1927-28, που ξαναπήγε στην Ιταλία) η συνεργασία του με το ελληνικό Λυρικό Θέατρο υπήρξε συνεχής (στην ΕΛΣ, από το 1939) ώς την τελευταία του παράσταση στην "Εύθυμη χήρα", όπου αποχαιρέτησε έξοχα τον "αγαπημένο"του κόμη Ντανίλο («Νυχτερίδα»), ρόλο στον οποίο εμφανίστηκε πάνω από 600 φορές!... (ΕΛΣ 1962). Διέπρεψε επίσης στην κλασική οπερέτα, την αθηναϊκή καντάδα (διασώζονται αριστουργηματικές ηχογραφήσεις του) και το ελληνικό τραγούδι. Λένε ότι, όποιος άκουσε τον Επιτροπάκη στο "Λαγιαρνί"του Σπάθη, στο "Ζηλεύω"του Τάκη Μαρίνου, ή στον "Μπαρμπαγιάννη κανατά"δεν θα τον ξεχάσει ποτέ...(Σχετικά με τον θρυλικό «Μπαρμπαγιάννη» («με τις στάμνες» και με τα σταμνάκια του») είναι τραγούδι μάλλον του Ζάιλερ, που το διεκδίκησε ο Επιτροπάκης ως δικό του, όπως άλλωστε το διεκδίκησε και ο Γ. Καμβύσης. Εδώ η παρτιτούρα της Α΄ έκδοσης που διαθέτουμε στο Αρχείο μας περιπλέκει ακόμα περισσότερο τα πράγματα, γιατί αναγράφει στο μεν εξώφυλλο τη λέξη «Λαϊκό», στη δε θέση του συνθέτη και του στιχουργού τον όρο «Μουσική διασκευή» και τα αρχικά Ι.Κ.). Ο Επιτροπάκης φυσικά θα μπορούσε να είναι ο δημιουργός του «Μπαρμπαγιάννη», γιατί, εκτός από λυρικός πρωταγωνιστής, υπήρξε και αξιομνημόνευτος τραγουδοποιός, έχοντας γράψει δημοφιλή τραγούδια, όπως:«`Ελα μικρό μου»,  «Κυρά μου», «Νανούρισμα», «Ξύπνα γλυκειά μου ξανθή» (Αρχείο Αρφάνη), «Κοιμάτ'η πλάση του μαγιού» (Κατάλογος Μουσικών Εκδλοσεων Μιχ.Κ. Κωνσταντινίδη). Οι κυριότεροι ρόλοι του, εκτός των προαναφερμένων:"Μποέμ", "Τόσκα", «Ζητιάνος φοιτητής», "Φεντόρα", "Μανόν", "Παραμύθια Xόφμαν", "Τραβιάτα", «Ονειρώδες βαλς», "Πριγκίπισσα του Ιπποδρομίου", «Φρειδερίκη», «Σοκολατένιος στρατιώτης», "Σπίτι των 3 κοριτσιών", "Πριγκίπισσα της Τσάρντας", "Βαφτιστικός", "Πρωτομάστορας", «Στα Παραπήγματα». Επανειλημμένα διετέλεσε αντιπρόεδρος του ΣΕΗ (1943) και του ΣΗΜΟ (1958). Έπαιξε και στην ταινία "Απάχηδες των Αθηνών"(1929), ενώ η φωνή του διασώθηκε σε πολυάριθμους φωνογραφικούς δίσκους. Ο Π. Επιτροπάκης (που εκτός του "θείου δώρου"της φωνής του διέθετε "θεατρικότατο"παράστημα και έμφυτη ηθοποιία) καταλέγεται στους δημοφιλέστερους Έλληνες λυρικούς καλλιτέχνες όλων των εποχών. ?λλωστε κυκλοφορούν αρκετοί δίσκοι του. Παρασημοφορήθηκε με τον Ταξιάρχη του Φοίνικα (7.3.1967) και τον Χρυσό Σταυρό του Αποστόλου Μάρκου (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας).