Skip to main content.

Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

επόγδοος ή μείζων τόνος

Το πρώτο τονιαίο διάστημα στα τετράχορδα της φυσικής διατονικής κλίμακας. `Εχει αξία μήκους χορδής:8/9 (9/8) και χρησιμοποιείται τόσο από τη βυζ. εκκλ. μουσική όσο και από την ελλ. δημώδη. Ο αριθμητικός και αρμονικός του λόγος βρίσκεται, αν αφαιρεθεί (με διαίρεση) από τον ημιόλιο λόγο της διαπέντε μείζονος τέλειας συμφωνίας, ο επίτριτος λόγος της διατεσσάρων μείζονος συμφωνίας. `Ετσι, 2/3:3/4:8/9. Ο μείζων ή επόγδοος τόνος υπερέχει του μεν φυσικού ελάσσονος τόνου ή επιένατου (:9/10) κατά "επογδοηκοστό"λόγο (:80/81) –που λέγεται κόμμα–, του δε φυσικού ελαχίστου ή  "επιπεντεκαιδέκατου"τόνου (:15/16) κατά τον αριθμητικό λόγο (:128/135) –που καλείται αποτομή ελάσσονος τόνου–. Η προσπάθεια παράστασης αυτού του τόνου από ορισμένους θεωρητικούς της βυζ. μουσικής μέσω των λεγόμενων "τμημάτων"(δωδεκατημορίων του τόνου) με τον αριθμό 12, δεν είναι επιστημονική αλλά εικονική. Στην αρχαία ελλ. μουσική ο μείζων ή επόγδοος τόνος σχηματιζόταν από την υπεροχή της διαπέντε συμφωνίας προς την διατεσσάρων (Ευκλείδου "Κατανομή Κανόνος", θεωρήματα η', κγ', ιγ').

,





Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
Λήμμα: