Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

Το 1893 εγκαταστάθηκε στη Σμύρνη ο Κων/πολίτης (Φαναριώτης) μουσικός Βασίλειος Δ. Σιδερής με το Συγκρότημά του (ένα είδος μικρής Μαντολινάτας από 2 φυσαρμόνικες, 1 μαντολίνο, 1 κιθάρα και τραγουδιστές). Το Συγκρότημα αυτό λεγόταν "Τα Πολιτάκια"(αρχικά λεγόταν "Εστουντιαντίνα του Αριστείδη"). Σε σύντομο διάστημα ο Σιδερής κατάφερε να επιβληθεί στην τοπική κοινωνία ως λαμπρός καλλιτέχνης και ως μουσικός εμψυχωτής. `Ετσι κατάφερε το 1898 να δημιουργήσει μια καθαρά σμυρνέικη ορχήστρα-«Εστουντιαντίνα» (στην οποία και έπαιζε). Στο ονομαστό αυτό μουσικό Συγκρότημα μετείχαν:οι Σμυρνιοί Γ. Πασχάλης (ή Τσαγκάρης), Γ. Σαβαρής (ο οποίος, μετά την Καταστροφή, ίδρυσε στη μητροπολιτική Ελλάδα την «Πανελλήνιον εστουντιαδίνα»), Π. Βαϊνδιρλής (που κι αυτός ίδρυσε δική του ορχήστρα), Γ. Ελισαίος` οι Αθηναίοι Α. Βόιλας, Χ. Μεριγκλής, Ι. Χαλάκος` και ο Κων/πολίτης Αριστείδης Περιστέρης. Η Εστουντιαντίνα πρωτοεμφανίστηκε στο Κέντρο "Γκρατς"και στη συνέχεια έπαιζε στο Κέντρο του Κλωναρίδη. Στη διάρκεια της ιστορίας της άλλαξε πολλές φορές μουσικούς, ονόματα και ρεπερτόριο (από ιταλικές καντσονέτες ώς σμυρνέικα λαϊκά τραγούδια). Το 1906 πραγματοποίησε περιοδεία στη Γαλλία και την Αγγλία, όπου εμφανίστηκε με ελλ. εθνικές ενδυμασίες και είχε θριαμβευτική απήχηση. Αναφέρεται μάλιστα ότι μετέσχε και στις εορτές της Στέψης του βασιλιά Εδουάρδου. Επίσης, το 1906-07, πήρε μέρος στις πρώτες δισκογραφήσεις. Μετά τα μέσα της 2ης δεκαετίας του 20ού αι., στο Συγκρότημα μετείχαν και μουσικοί που αργότερα διακρίθηκαν στον μητροπολιτικό Ελλαδικό χώρο, όπως ο Παναγιώτης Τούντας (1915) ή ο Βαγγέλης Παπάζογλου (1919), κ.ά. Μετά το θάνατο του ιδρυτή του (1918 ή 1919, ο οποίος σημειωτέον είχε γράψει πολύ ωραία τραγούδια:"Λόγια γλυκά", "Κλαις, μα δεν το μαρτυράς τί έχεις", "Με μαγεύουν τ' αφράτα σου κάλλη", "Ο γέρος", κ.λπ), τη διεύθυνση ανέλαβε ο Σμυρνιός Σπύρος Περιστέρης. Το Συγκρότημα διαλύθηκε τις παραμονές της Εθνικής Καταστροφής. Στο CD που κυκλοφόρησε το 1995 με τίτλο «Αυθεντικά τραγούδια ηχογραφημένα στη Σμύρνη και στην Πόλη πριν από το 1922», εκτός από τις φωνές των τότε λαϊκών «ειδώλων» (του Λευτέρη Μενεμενλή, του Γιάγκου Ψαματιανού, του Γιώργου Τσανάκα και της κυρίας Πιπίνας) ακούγεται και η «Εστουντιαντίνα».