| Αλκμάν (7ος αι. π.Χ.)· λυρικός (μελικός) ποιητής και συνθέτης. Σύμφωνα με τη $Σούδα*, γεννήθηκε στη Μεσσόα (μέρος της Σπάρτης, κατά τον Στράβωνα), αλλά γενικά πιστευόταν ότι γεννήθηκε στις Σάρδεις της Λυδίας, στη Μικρά Ασία. Σύμφωνα με μια παράδοση, πουλήθηκε στη Σπάρτη σκλάβος· αργότερα, απελευθερώθηκε και εγκαταστάθηκε εκεί. Η Σούδα δίνει ως εποχή του την 27η Ολυμπιάδα, δηλ. 672-668 π.Χ., και ότι έζησε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Άρδυ, βασιλιά της Λυδίας· νεότεροι μελετητές τον τοποθετούν υστερότερα από το χρόνο αυτόν, προς τα τέλη του 7ου αιώνα.
Ο Αλκμάν υπήρξε ο ιδρυτής της σπαρτιατικής κλασικής σχολής (στιλ) του χορωδιακού τραγουδιού. Συνήθιζε να γράφει ο ίδιος το ποιητικό κείμενο και τη μουσική των ύμνων του, των $υμεναίων*υμέναιος|, $παρθενίων*παρθένεια|, $υπορχημάτων*υπόρχημα|, $παιάνων*παιάν| και $σκολίων*σκόλιον| καθόριζε ακόμα, όπου ήταν ανάγκη, τις κινήσεις και τα σχήματα των χορών. Γι' αυτόν, ποιητικό κείμενο (λόγος), μουσική και χορός αποτελούσαν μια ζωντανή ενότητα. Κατέχοντας τη θέση του $χοροδιδασκάλου*χοροδιδάσκαλος| συνέθετε ύμνους, παρθένια κτλ. για τις δημόσιες γιορτές.
Για τους "αυλωδικούς νόμους" του χρησιμοποιούσε τρεις αυλητές από τη Φρυγία (βλ. λ. $αυλωδία*, $αυλωδικός νόμος*). Κατά τον Ιμέριο, ο Αλκμάν "ήξερε πώς να συνδυάζει τη δωρική $λύρα* με το λυδικό $μέλος*". Ο Αριστόξενος στο δεύτερο βιβλίο του Περί μουσικής (Πλούτ. Περί μουσ. 1136F, 17) εγκωμιάζει τα $παρθένιά*παρθένεια| του, που είναι γραμμένα στη $δωρική αρμονία*δώριος|.
Πολλοί στίχοι του Αλκμάνα έχουν διασωθεί. Βλ. Bergk PLG III, 14-78 και Anthol. Lyr. 166-181. Επίσης, Page PMG σσ. 1-91, αποσπ. 1-177, και Παρθένειον (The Partheneion), Οξφόρδη 1951.
, (7ος αι. π.Χ.)· λυρικός (μελικός) ποιητής και συνθέτης. Σύμφωνα με τη Σούδα, γεννήθηκε στη Μεσσόα (μέρος της Σπάρτης, κατά τον Στράβωνα), αλλά γενικά πιστευόταν ότι γεννήθηκε στις Σάρδεις της Λυδίας, στη Μικρά Ασία. Σύμφωνα με μια παράδοση, πουλήθηκε στη Σπάρτη σκλάβος· αργότερα, απελευθερώθηκε και εγκαταστάθηκε εκεί. Η Σούδα δίνει ως εποχή του την 27η Ολυμπιάδα, δηλ. 672-668 π.Χ., και ότι έζησε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Άρδυ, βασιλιά της Λυδίας· νεότεροι μελετητές τον τοποθετούν υστερότερα από το χρόνο αυτόν, προς τα τέλη του 7ου αιώνα.
Ο Αλκμάν υπήρξε ο ιδρυτής της σπαρτιατικής κλασικής σχολής (στιλ) του χορωδιακού τραγουδιού. Συνήθιζε να γράφει ο ίδιος το ποιητικό κείμενο και τη μουσική των ύμνων του, των υμεναίων, παρθενίων, υπορχημάτων, παιάνων και σκολίων καθόριζε ακόμα, όπου ήταν ανάγκη, τις κινήσεις και τα σχήματα των χορών. Γι' αυτόν, ποιητικό κείμενο (λόγος), μουσική και χορός αποτελούσαν μια ζωντανή ενότητα. Κατέχοντας τη θέση του χοροδιδασκάλου συνέθετε ύμνους, παρθένια κτλ. για τις δημόσιες γιορτές.
Για τους "αυλωδικούς νόμους" του χρησιμοποιούσε τρεις αυλητές από τη Φρυγία (βλ. λ. αυλωδία, αυλωδικός νόμος). Κατά τον Ιμέριο, ο Αλκμάν "ήξερε πώς να συνδυάζει τη δωρική λύρα με το λυδικό μέλος". Ο Αριστόξενος στο δεύτερο βιβλίο του Περί μουσικής (Πλούτ. Περί μουσ. 1136F, 17) εγκωμιάζει τα παρθένιά του, που είναι γραμμένα στη δωρική αρμονία.
Πολλοί στίχοι του Αλκμάνα έχουν διασωθεί. Βλ. Bergk PLG III, 14-78 και Anthol. Lyr. 166-181. Επίσης, Page PMG σσ. 1-91, αποσπ. 1-177, και Παρθένειον (The Partheneion), Οξφόρδη 1951.
|
|
Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής