| Λάσος ο Ερμιονεύς γεννήθηκε το 548/545 περίπου π.Χ. (κατά την 58η Ολυμπιάδα αναφέρει η $Σούδα*) στην Ερμιόνη της Αχαΐας. Σημαντική μορφή στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής μουσικής και σοφιστής μεγάλης φήμης. Κατά τον Διογένη Λαέρτιο (Α', Ι, 42), ο Έρμιππος στο έργο του Περί των σοφών αναγνωρίζει 17, μαζί και τον Λάσο. Η $Σούδα*, από την άλλη, αναφέρει ότι μερικοί τον κατέτασσαν στους επτά σοφούς αντί του Περίανδρου. Η $Σούδα* λέει ακόμα ότι ο Λάσος υπήρξε ο πρώτος που έγραψε βιβλίο για τη μουσική ("Πρώτος δε ούτος περί μουσικής λόγον έγραψε")· το βιβλίο αυτό χάθηκε, το σχέδιό του όμως διασώθηκε από τον Martianus Capella (βιβλ. IX, 936 [317C], έκδ. Α. Dick, 1969). Ο Λάσος υπήρξε αντίπαλος του $Σιμωνίδη*Σιμωνίδης| και δάσκαλος του $Πινδάρου*Πίνδαρος|. Θεωρείται ως ένας από τους κύριους καινοτόμους της μουσικής με σημαντική επίδραση· ανάμεσα στους διαδόχους του αναφέρονται ο $Ερατοκλής*, ο $Αγήνωρ* και ο $Πυθαγόρας ο Ζακύνθιος*. Μερικοί γραμματικοί του απέδιδαν τη δημιουργία του αττικού $διθύραμβου*διθύραμβος|· μέσω του Ιππάρχου πέτυχε να επιβάλει την εισαγωγή του διθύραμβου στους μουσικούς διαγωνισμούς. Πλούτισε την οργανική (αυλητική) συνοδεία του διθύραμβου προσθέτοντας διακοσμήσεις, με τη χρήση πιο πολλών και χωρισμένων με πηδήματα φθόγγων (Πλούτ. Περί μουσ. 1141C, 29: "πλείοσί τε φθόγγοις και διερριμμένοις χρησάμενος").
Ο Λάσος, όπως και μερικοί της Σχολής του $Επίγονου*Επίγονος|, πίστευαν πως ο ήχος είχε πλάτος, μια άποψη που επικρίθηκε από τον Αριστόξενο ως λαθεμένη (Αρμον. Ι, 3, 23 Mb).
Ενδιαφέρθηκε για τα προβλήματα ακουστικής και έκανε πειράματα με τον Ίππασο τον Μεταποντίνο· μερικοί του αποδίδουν ακόμα και την ανακάλυψη ότι οι δονήσεις είναι αιτία παραγωγής του ήχου (βλ. λ. $Αρχύτας (1)*). Ενδιαφερόμενος πάντα για την εκλέπτυνση της ποσότητας του τόνου, συνέθεσε ποιήματα, στα οποία απέφυγε το γράμμα Σ ως τραχύ· τέτοιος ήταν ένας ύμνος του στη Δήμητρα που ήταν "$άσιγμος*". Ο Αθήναιος διέσωσε τρεις στίχους του ύμνου αυτού, στον οποίο πραγματικά δεν υπάρχει Σ (ΙΔ', 624E-F, 19):
Δάματρα μέλπω Κόραν τε Κλυμένοι άλοχον,
μελιβόαν ύμνον αναγνέων
Αιολίδ' ανά βαρύβρομον αρμονίαν
(Υμνώ τη Δήμητρα και την Κόρη [Περσεφόνη], γυναίκα του Πλούτωνα, υψώνοντας προς αυτές έναν γλυκύφθογγο ύμνο στη βαρύτονη αιολική αρμονία).
Βλ. Bergk PLG III, 376-377, 4 απόσπ.· Page PMG 364-366, απόσπ. 702-706. , ο Ερμιονεύς γεννήθηκε το 548/545 περίπου π.Χ. (κατά την 58η Ολυμπιάδα αναφέρει η Σούδα) στην Ερμιόνη της Αχαΐας. Σημαντική μορφή στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής μουσικής και σοφιστής μεγάλης φήμης. Κατά τον Διογένη Λαέρτιο (Α', Ι, 42), ο Έρμιππος στο έργο του Περί των σοφών αναγνωρίζει 17, μαζί και τον Λάσο. Η Σούδα, από την άλλη, αναφέρει ότι μερικοί τον κατέτασσαν στους επτά σοφούς αντί του Περίανδρου. Η Σούδα λέει ακόμα ότι ο Λάσος υπήρξε ο πρώτος που έγραψε βιβλίο για τη μουσική ("Πρώτος δε ούτος περί μουσικής λόγον έγραψε")· το βιβλίο αυτό χάθηκε, το σχέδιό του όμως διασώθηκε από τον Martianus Capella (βιβλ. IX, 936 [317C], έκδ. Α. Dick, 1969). Ο Λάσος υπήρξε αντίπαλος του Σιμωνίδη και δάσκαλος του Πινδάρου. Θεωρείται ως ένας από τους κύριους καινοτόμους της μουσικής με σημαντική επίδραση· ανάμεσα στους διαδόχους του αναφέρονται ο Ερατοκλής, ο Αγήνωρ και ο Πυθαγόρας ο Ζακύνθιος. Μερικοί γραμματικοί του απέδιδαν τη δημιουργία του αττικού διθύραμβου· μέσω του Ιππάρχου πέτυχε να επιβάλει την εισαγωγή του διθύραμβου στους μουσικούς διαγωνισμούς. Πλούτισε την οργανική (αυλητική) συνοδεία του διθύραμβου προσθέτοντας διακοσμήσεις, με τη χρήση πιο πολλών και χωρισμένων με πηδήματα φθόγγων (Πλούτ. Περί μουσ. 1141C, 29: "πλείοσί τε φθόγγοις και διερριμμένοις χρησάμενος").
Ο Λάσος, όπως και μερικοί της Σχολής του Επίγονου, πίστευαν πως ο ήχος είχε πλάτος, μια άποψη που επικρίθηκε από τον Αριστόξενο ως λαθεμένη (Αρμον. Ι, 3, 23 Mb).
Ενδιαφέρθηκε για τα προβλήματα ακουστικής και έκανε πειράματα με τον Ίππασο τον Μεταποντίνο· μερικοί του αποδίδουν ακόμα και την ανακάλυψη ότι οι δονήσεις είναι αιτία παραγωγής του ήχου (βλ. λ. Αρχύτας (1)). Ενδιαφερόμενος πάντα για την εκλέπτυνση της ποσότητας του τόνου, συνέθεσε ποιήματα, στα οποία απέφυγε το γράμμα Σ ως τραχύ· τέτοιος ήταν ένας ύμνος του στη Δήμητρα που ήταν "άσιγμος". Ο Αθήναιος διέσωσε τρεις στίχους του ύμνου αυτού, στον οποίο πραγματικά δεν υπάρχει Σ (ΙΔ', 624E-F, 19):
Δάματρα μέλπω Κόραν τε Κλυμένοι άλοχον,
μελιβόαν ύμνον αναγνέων
Αιολίδ' ανά βαρύβρομον αρμονίαν
(Υμνώ τη Δήμητρα και την Κόρη [Περσεφόνη], γυναίκα του Πλούτωνα, υψώνοντας προς αυτές έναν γλυκύφθογγο ύμνο στη βαρύτονη αιολική αρμονία).
Βλ. Bergk PLG III, 376-377, 4 απόσπ.· Page PMG 364-366, απόσπ. 702-706.
|
|
Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής