| Μελανιππίδης (περ. 480-περ. 414)· περίφημος συνθέτης $διθυράμβων*διθύραμβος| από τη Μήλο (γι' αυτό επονομαζόταν και Μήλιος). Ηταν εγγονός ενός άλλου Μελανιππίδη, επίσης συνθέτη διθυράμβων (Πάρ. Χρον. στ. 47).
Στον Μελανιππίδη τον νεότερο αποδίδονται από τη $Σούδα* πολλές καινοτομίες στη μελοποιία των διθυράμβων. Ανάμεσα σε αυτές η $αναβολή* ήταν μια από τις πιο σημαντικές· ο διθύραμβος τώρα έγινε μια ελεύθερη σύνθεση όπως ο $νόμος* χωρίς στροφές-αντιστροφές. Όπως λέει ο Αριστοτέλης (Προβλ. XIX, 15), στους νόμους οι μελωδίες ακολουθούσαν τη δράση ("και τα μέλη τη μιμήσει ηκολούθει") και "για τον ίδιο λόγο οι διθύραμβοι, αφού έγιναν μιμητικοί, δεν έχουν πια αντιστροφές, όπως είχαν πρωτύτερα".
Στον Μελανιππίδη απέδιδαν ακόμα την προσθήκη της 12ης χορδής. Γενικά μπορεί να ειπωθεί πως ο Μελανιππίδης ήταν μια εξέχουσα μορφή της ομάδας των καινοτόμων του 5ου αι. π.Χ., που, ακολουθώντας το παράδειγμα του $Λάσου του Ερμιονέα*Λάσος|, απομακρύνθηκε από την παλιά μουσική παράδοση (Πλούτ. Περί μουσ. 1141C, 30).
Στην κωμωδία του Φερεκράτη Χείρων, η Μουσική, προσωποποιημένη σε γυναίκα, διαμαρτύρεται στη Δικαιοσύνη για τα δεινά που υπέφερε από τις καινοτομίες του Μελανιππίδη, του $Κινησία*Κινησίας|, του $Φρύνη*Φρύνις| και του $Τιμόθεου*Τιμόθεος|· για τον Μελανιππίδη λέει πως "πρώτος ήρξατο των κακών" με την εισαγωγή της 12ης χορδής.
Ο Μελανιππίδης όμως εγκωμιάζεται από άλλους ως σπουδαίος καινοτόμος της τέχνης· ο φιλόσοφος Αριστόδημος, σε ερώτηση του Σωκράτη ποιόν θαύμαζε περισσότερο για την ικανότητά του, απάντησε (Ξενοφ. Απομνημονεύματα Α', 4, 3): "Επί μεν τοίνυν επών ποιήσει Όμηρον έγωγε μάλιστα τεθαύμακα, επί δε διθυράμβω Μελανιππίδην" (για την επική ποίηση θαύμασα σε μέγιστο βαθμό τον Όμηρο, ενώ για το διθύραμβο τον Μελανιππίδη).
Ο Μελανιππίδης, μετά από πρόσκληση του βασιλιά της Μακεδονίας Περδίκκα Β' (454-413 π.Χ.) πέρασε το τελευταίο μέρος της ζωής του στην αυλή του, όπου πέθανε ($Σούδα*)· ίσως γύρω στο 414-413 π.Χ.
Από τα έργα του μόνο λίγοι στίχοι διασώθηκαν, κυρίως από τους διθυράμβους Δαναΐδες, Περσεφόνη και Μαρσύας.
Βλ. Bergk PLG III, 589-592 και Anth. Lyr. 286-287, ιδιαίτερα αρ. 1-3· επίσης, Page PMG 392-396, αποσπ. 757-766. , (περ. 480-περ. 414)· περίφημος συνθέτης διθυράμβων από τη Μήλο (γι' αυτό επονομαζόταν και Μήλιος). Ηταν εγγονός ενός άλλου Μελανιππίδη, επίσης συνθέτη διθυράμβων (Πάρ. Χρον. στ. 47).
Στον Μελανιππίδη τον νεότερο αποδίδονται από τη Σούδα πολλές καινοτομίες στη μελοποιία των διθυράμβων. Ανάμεσα σε αυτές η αναβολή ήταν μια από τις πιο σημαντικές· ο διθύραμβος τώρα έγινε μια ελεύθερη σύνθεση όπως ο νόμος χωρίς στροφές-αντιστροφές. Όπως λέει ο Αριστοτέλης (Προβλ. XIX, 15), στους νόμους οι μελωδίες ακολουθούσαν τη δράση ("και τα μέλη τη μιμήσει ηκολούθει") και "για τον ίδιο λόγο οι διθύραμβοι, αφού έγιναν μιμητικοί, δεν έχουν πια αντιστροφές, όπως είχαν πρωτύτερα".
Στον Μελανιππίδη απέδιδαν ακόμα την προσθήκη της 12ης χορδής. Γενικά μπορεί να ειπωθεί πως ο Μελανιππίδης ήταν μια εξέχουσα μορφή της ομάδας των καινοτόμων του 5ου αι. π.Χ., που, ακολουθώντας το παράδειγμα του Λάσου του Ερμιονέα, απομακρύνθηκε από την παλιά μουσική παράδοση (Πλούτ. Περί μουσ. 1141C, 30).
Στην κωμωδία του Φερεκράτη Χείρων, η Μουσική, προσωποποιημένη σε γυναίκα, διαμαρτύρεται στη Δικαιοσύνη για τα δεινά που υπέφερε από τις καινοτομίες του Μελανιππίδη, του Κινησία, του Φρύνη και του Τιμόθεου· για τον Μελανιππίδη λέει πως "πρώτος ήρξατο των κακών" με την εισαγωγή της 12ης χορδής.
Ο Μελανιππίδης όμως εγκωμιάζεται από άλλους ως σπουδαίος καινοτόμος της τέχνης· ο φιλόσοφος Αριστόδημος, σε ερώτηση του Σωκράτη ποιόν θαύμαζε περισσότερο για την ικανότητά του, απάντησε (Ξενοφ. Απομνημονεύματα Α', 4, 3): "Επί μεν τοίνυν επών ποιήσει Όμηρον έγωγε μάλιστα τεθαύμακα, επί δε διθυράμβω Μελανιππίδην" (για την επική ποίηση θαύμασα σε μέγιστο βαθμό τον Όμηρο, ενώ για το διθύραμβο τον Μελανιππίδη).
Ο Μελανιππίδης, μετά από πρόσκληση του βασιλιά της Μακεδονίας Περδίκκα Β' (454-413 π.Χ.) πέρασε το τελευταίο μέρος της ζωής του στην αυλή του, όπου πέθανε (Σούδα)· ίσως γύρω στο 414-413 π.Χ.
Από τα έργα του μόνο λίγοι στίχοι διασώθηκαν, κυρίως από τους διθυράμβους Δαναΐδες, Περσεφόνη και Μαρσύας.
Βλ. Bergk PLG III, 589-592 και Anth. Lyr. 286-287, ιδιαίτερα αρ. 1-3· επίσης, Page PMG 392-396, αποσπ. 757-766.
|
|
Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής