Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής

και ομόφωνοι φθόγγοι· (α) ομοφωνία είναι η ταυτοφωνία και κατ' επέκταση η ογδόη, η διπλή ογδόη κτλ. Ο Βακχείος (Εισαγ. 60) ορίζει: "ομοφωνία· όταν άμα δύο φθόγγοι τυπτόμενοι μήτε οξύτεροι, μήτε βαρύτεροι αλλήλων υπάρχωσι" (ομοφωνία, [είναι] όταν από δύο φθόγγους που παίζονται ταυτόχρονα ούτε ψηλότερος, ούτε χαμηλότερος είναι ο ένας από τον άλλο). (β) Ο Πτολεμαίος (Αρμον. Ι, 7) καθορίζει έτσι: "Ομόφωνοι μεν, οι κατά την σύμψαυσιν ενός αντίληψιν εμποιούντες ταις ακοαίς, οίον οι δια πασών και οι εκ τούτων συντιθέμενοι" (ομόφωνοι μεν [είναι εκείνοι οι ήχοι] που όταν παιχτούν μαζί δίνουν ακουστικά την εντύπωση ενός ήχου, όπως είναι οι όγδοες και οι σύνθετες από αυτές). Ομόφωνοι λοιπόν, κατά τον Πτολεμαίο, είναι η ογδόη, η διπλή ογδόη κτλ. ("ο τε πρώτος πολλαπλάσιος και οι υπ' αυτού μετρούμενοι"). Ο Πορφύριος (Commentarius, Wallis 292, I.D. 118, 18 κε.) καθορίζει ως "πρώτη την ογδόη και υστέρα τη διπλή και την τριπλή ογδόη". Ο $Πτολεμαίος* διαιρεί τα διαστήματα σε τρεις κατηγορίες· πρώτα βάζει τα ομόφωνα, δεύτερα τις $συμφωνίες*συμφωνία| και τρίτα τα $εμμελή*εμμελής|. "Προηγούμενον μεν, αρετής ένεκα, το των ομοφώνων" (Πρώτα για την ανωτερότητά τους έρχονται τα ομόφωνα). "Τών δε ομοφώνων ενωτικώτατον και κάλλιστον το δια πασών" (Και από τα ομόφωνα το πιο ενωτικό και το πιο καλό είναι η ογδόη). Για τον Γαυδέντιο (Εισ. 8) ομόφωνοι είναι: "οί μήτε βαρύτητι, μήτε οξύτητι διαφέρονται αλλήλων" (οι εμμελείς φθόγγοι, που δε διαφέρουν σε ύψος). Ο Αριστείδης (Περί μουσ. Mb 12, R.P.W.-I.10) δίνει τον εξής ορισμό: "ομόφωνοι δε οίτινες δύναμιν μεν αλλοίας φωνής, τάσιν δε ίσην επέχουσιν" (ομόφωνοι είναι οι φθόγγοι που διαφέρουν ως προς τη λειτουργία (το ρόλο) τους στην αρμονία, αλλά έχουν το ίδιο ύψος). Πρβ. λ. $δύναμις*. Οι όροι ισοτονία και ισότονοι και ομοτονία-ομότονοι χρησιμοποιούνταν επίσης για τους όρους ομοφωνία-ομόφωνοι. Βλ. λ. $συμφωνία* - <ι>σύμφωνοι.