| ρητόν-άλογον (α) ρητόν διάστημα· σύμμετρο διάστημα. Κατά τον $Αριστόξενο*Αριστόξενος|, διάστημα σύμμετρο, από άποψη μελωδική, είναι εκείνο που μπορεί να τραγουδηθεί ή εκείνο που μπορεί να υπολογιστεί (ή να αναγνωριστεί) με το αυτί: "γνώριμον κατά μέγεθος, ήτοι ως τα τε σύμφωνα και ο τόνος ή ως τα τούτοις σύμμετρα" (εκείνο [το διάστημα] του οποίου το μέγεθος μπορεί να αναγνωριστεί, όπως είναι οι συμφωνίες και ο τόνος ή όπως είναι τα διαστήματα που είναι σύμμετρα με αυτά).
Η άποψη αυτή είναι βασικά διαφορετική από την άποψη των $Πυθαγορείων*Πυθαγόρας|, κατά τους οποίους τα διαστήματα μετριούνται με αριθμητικούς λόγους.
(β) άλογον (ασύμμετρο)· κατά τον Αριστόξενο, είναι εκείνο το διάστημα που δεν μπορεί να τραγουδηθεί ή δεν μπορεί να αναγνωριστεί από το αυτί αμέσως.
(γ) Οι όροι ρητός-άλογος χρησιμοποιούνταν κατ' αναλογία και στο $ρυθμό*ρυθμός|· $πους* ρητός, πους άλογος· σύμμετρος πους, ασύμμετρος πους. Η ασυμμετρία λεγόταν αλογία.
Βλ. λ. $χρόνος*. , (α) ρητόν διάστημα· σύμμετρο διάστημα. Κατά τον Αριστόξενο, διάστημα σύμμετρο, από άποψη μελωδική, είναι εκείνο που μπορεί να τραγουδηθεί ή εκείνο που μπορεί να υπολογιστεί (ή να αναγνωριστεί) με το αυτί: "γνώριμον κατά μέγεθος, ήτοι ως τα τε σύμφωνα και ο τόνος ή ως τα τούτοις σύμμετρα" (εκείνο [το διάστημα] του οποίου το μέγεθος μπορεί να αναγνωριστεί, όπως είναι οι συμφωνίες και ο τόνος ή όπως είναι τα διαστήματα που είναι σύμμετρα με αυτά).
Η άποψη αυτή είναι βασικά διαφορετική από την άποψη των Πυθαγορείων, κατά τους οποίους τα διαστήματα μετριούνται με αριθμητικούς λόγους.
(β) άλογον (ασύμμετρο)· κατά τον Αριστόξενο, είναι εκείνο το διάστημα που δεν μπορεί να τραγουδηθεί ή δεν μπορεί να αναγνωριστεί από το αυτί αμέσως.
(γ) Οι όροι ρητός-άλογος χρησιμοποιούνταν κατ' αναλογία και στο ρυθμό· πους ρητός, πους άλογος· σύμμετρος πους, ασύμμετρος πους. Η ασυμμετρία λεγόταν αλογία.
Βλ. λ. χρόνος.
|
|
Θησαυρός Ελληνικής Μουσικής